صفحه بندی مطالب و محتوا با PHP و MySQL

دیتابیس، جداول و ستون ها

برای صفحه به صفحه کردن مطالب و محتوا، قبل از هر چیز به دیتابیس، جداول و ستون هایی احتیاج داریم که درون خود ردیف هایی از اطلاعات را ثبت کرده باشند، به طور مثال در نمونه کد زیر پرس و جوی فرضی ایجاد یک جدول در پایگاه داده db_test را تنظیم کرده ایم که با اجرای آن در یک فایل PHP، ستون و ردیف های نمونه به دیتابیس افزوده خواهند شد (ساخت دیتابیس، جدول و ستون ها صرفا جهت نمونه است، لذا اگر از قبل مشابه این موارد در دیتابیس برنامه شما وجود دارد، نیازی به ایجاد دوباره آنها نیست).

<?php
//نام میزبان
$db_host = "localhost"; 
//MySQL نام کاربری
$db_user = "root";
//MySQL کلمه عبور
$db_password = "";
//نام پایگاه داده
$db_name = "db_test";
//نام جدول
$tb_name = "tb_test";

//اتصال به سرور و پایگاه داده
$connect = mysql_connect("$db_host", "$db_user", "$db_password")
or die(mysql_error());

//انتخاب دیتابیس
mysql_select_db("$db_name")
or die(mysql_error());

//تنظیم کاراکترها سازگار با فارسی
$set = mysql_query("SET NAMES 'utf8'")
or die(mysql_error());

//اجرای پرس و جو و ساخت جدول و ستون ها
$create = mysql_query("CREATE TABLE ".$tb_name."(id INT NOT NULL AUTO_INCREMENT, PRIMARY KEY(id), title VARCHAR(255), article MEDIUMTEXT) ENGINE=MyISAM")
or die(mysql_error());

//تنظیم یونیکد utf8
$alter = mysql_query("ALTER TABLE ".$tb_name." DEFAULT CHARACTER SET utf8 COLLATE utf8_general_ci;")
or die(mysql_error());

//وارد کردن نمونه اطلاعات
for($i = 1; $i <= 5; $i++){
    $insert = mysql_query("INSERT INTO ".$tb_name."(title, article) VALUES ('تیتر $i', 'مقاله $i')")
    or die(mysql_error());
}

//عملیات با موفقیت انجام شد
echo "Successfully Down!";

//پایان اتصال
$close = mysql_close($connect);
?>

نکته 1: به یاد داشته باشیم که قبل از اجرای پرس و جو، باید از طریق برنامه phpMyAdmin دیتابیس db_test را با یونیکد utf8_general_ci ساخته باشیم.
نکته 2: به جهت اینکه آموزش حاضر برای عموم قابل استفاده باشد، از اکستنشن (Extension) اولیه PHP یعنی mysql استفاده شده است، با شبیه سازی پرس و جوها می توانید از PDO یا mysqli نیز استفاده کنید.

تنظیمات اولیه صفحه بندی

پس از ایجاد جدول، ستون و ردیف های اطلاعات، برنامه ما برای صفحه بندی صحیح به سه پارامتر اولیه احتیاج دارد (تعداد آیتم ها در هر صفحه، شماره صفحه درخواستی و شماره id برای تعیین نقطه شروع انتخاب نتایج)، این پارامترها از طریق تعریف متغیر setting (نامی انتخابی و فرضی است)، در یافت شماره صفحه از متد GET و تعیین id شروع (در ادامه خواهیم گفت) مشخص می شوند، متغیری که در قسمت تنظیمات برنامه (متغیر setting) به آن نیاز داریم، نمایانگر تعداد آیتم ها در هر صفحه است (به فرض 2 آیتم در هر صفحه)، لذا در یک فایل php به صورت زیر آن را تعریف می کنیم.

<?php
//تعداد آیتم در هر صفحه
$setting = array(
'paged_item' => 2
);
?>

همان طور که گفتیم، مقادیر این متغیر مشخص کننده این است که در هر صفحه چه تعداد آیتم نمایش داده می شود.
نکته: در اینجا ما از روش آرایه استفاده کرده ایم که به لحاظ کاربردی و اصول برنامه نویسی بهتر است، لذا استفاده از روش های دیگر مانند تعریف مستقیم متغیر و... نیز امکان پذیر است و محدودیتی از این لحاظ وجود ندارد، مهم این است که ما یک متغیر با مقادیری مشخص در اختیار برنامه قرار دهیم تا از آن استفاده کند.
پس از اینکه تعداد آیتم ها در هر صفحه را تعیین کردیم، قاعدتا مورد دیگری به ذهن می رسد که همان شماره صفحه درخواستی است، یعنی برنامه ما باید بداند که کاربر قصد فراخوانی چه صفحه ای را دارد تا متناسب با آن نتایج را از پایگاه داده دریافت و نمایش دهد، این پارامتر از طریق آدرس URL صفحه و به صورت متد GET قابل دریافت است، به فرض اگر آدرس لینک صفحه به صورت زیر باشد.

http://www.yoursite.com/paged_index.php?page=3

مقادیر صفحه فعلی در پارامتر page وجود دارد (عدد 3) که به صورت زیر قابل دریافت در برنامه است.

$page = mysql_real_escape_string($_GET['page']);

نکته: در حالت عادی نیازی به استفاده از تابع mysql_real_escape_string نیست، اما به این جهت که ما از متغیر page در پرس و جوهای دیتابیس استفاده خواهیم کرد، به دلیل ایمن سازی پرس و جو در مقابل حملات MySQL Injection از این تابع استفاده می کنیم.
در آخرین مرحله از تنظیمات اولیه صفحه بندی، نوبت به مشخص کردن شماره id برای شروع یک پرس و جو است، توضیح اینکه در برنامه صفحه بندی از پرس و جویی در دیتابیس خود استفاده خواهیم کرد که با استفاده از LIMIT یک محدوده خاص از ردیف ها را به عنوان نتیجه انتخاب می کند، به فرض نتایج از ردیف شماره 4 به تعداد 2 (تعداد را قبلا در متغیر فرضی setting به صورت آرایه مشخص کردیم)، در این حالت پرس و جوی ما با LIMIT به شکل نمونه زیر خواهد بود.

$query = mysql_query("SELECT id, title, article FROM ".$tb_name." ORDER BY id ASC LIMIT 4, 2")
or die(mysql_error());

ملاحظه می کنید که عدد 4 به عنوان شماره id برای شروع محدوده انتخاب ردیف ها در نظر گرفته شده است (نتایج از 5 شروع شده و شامل خود 4 نمی شود)، اما از آنجایی که ما به دنبال نوشتن یک برنامه داینامیک هستیم که با رفتار کاربر خود را وقف دهد، لذا این عدد نیز باید به صورت داینامیک ایجاد شود، بدین منظور از کد زیر استفاده می کنیم.

//محاسبه شروع انتخاب نتایج
if(empty($page)){
    //پیش فرض
    $page = 1;
}
$start = ($page - 1) * $setting['paged_item'];

توضیح:
- به صورت ساده، کاری که کد بالا برایمان انجام می دهد این است که عدد شروع را برای هر پرس و جو با توجه به صفحه ای که کاربر انتخاب می کند و تعداد آیتم ها در هر صفحه مشخص می کند، به فرض اگر صفحه انتخابی کاربر 3 باشد و تعداد آیتم ها در هر صفحه عدد 2، شماره id شروع با کد بالا به صورت زیر خواهد بود.

$start = (3 - 1) * 2;

که نتیجه برابر 4 خواهد بود و لذا انتخاب ردیف ها از شماره 4 (شامل id شماره 4 نمی شود) به تعداد 2 مورد انجام می شود ( LIMIT 4, 2).
نکته: مشابه همین قابلیت در برنامه phpMyAdmin برای نمایش قسمت خاصی از ردیف ها وجود دارد و جهت آشنایی بیشتر می توانید آن را امتحان کنید.

نحوه پرس و جو از دیتابیس در هنگام صفحه بندی

همان طور که در قسمت تنظیمات اولیه دیدیم، برای اینکه بتوانیم سیستم صفحه بندی را به نحو صحیح ایجاد کنیم، پرس و جوی اصلی ما باید از قابلیت LIMIT با دو عدد (id شروع انتخاب ردیف ها و تعداد آیتم) استفاده کند، از آنجایی که سیستم ما به صورت داینامیک عمل خواهد کرد، لذا به جای قرار دادن مستقیم اعداد، باید از متغیرهایی که مقادیر را در خود دارند استفاده کنیم، به مثال زیر توجه کنید.

//اجرای پرس و جوی داینامیک و دریافت مقادیر
$query = mysql_query("SELECT id, title, article FROM ".$tb_name." ORDER BY id ASC LIMIT $start, ".$setting['paged_item']."")
or die(mysql_error());

توضیح:
- با توجه به این مثال، اگر کاربر از طریق متد GET صفحه ای را انتخاب نکرده باشد، به صورت پیش فرض صفحه شماره 1 انتخاب می شود (page = 1)، لذا شماره id از صفر (شامل خود صفر نمی شود) شروع و به 2 مورد ختم می شود (یعنی id شماره 1 و 2 برای صفحه اول انتخاب می شوند).
- قسمت LIMIT در این مثال (با فرض صفحه 1) به صورت LIMIT 0, 2 است، یعنی id شماره 1 و 2 انتخاب می شود، اما اگر نوع ORDER BY به صورت DESC باشد، انتخاب از آخر و بیشترین مقدار انجام می شود و id شماره 5 و 4 انتخاب می شوند.

بررسی اولیه برای ایجاد لینک های صفحه بندی

هرچند درک مواردی که تا این لحظه گفتیم به خودی خود اهمیت زیادی دارد، اما مهم تر از آنها نوشتن سیستمی برای ایجاد لینک های داینامیک است تا شماره صفحات و مواردی مانند صفحه قبل، صفحه بعد، صفحه اول و صفحه آخر را به دقت چاپ کند، البته با کسب تجربه و مهارت بیشتر در برنامه نویسی PHP و با اندکی خلاقیت می توان این کار را به شکل های مختلف و به صورت سفارشی انجام داد، اما جهت نمونه یک مورد را در ادامه بررسی می کنیم، به طور خلاصه در این قسمت نیازمند موارد زیر هستیم:
- تعداد کل ردیف های موجود در دیتابیس (به فرض 5 مورد).
- تعداد کل صفحاتی که ایجاد می شوند (به فرض 3 صفحه).
- تعداد لینک صفحه در قسمت نمایش صفحات (به فرض لینک 4 صفحه).
- مقادیر لینک صفحه اول (به فرض 1).
- مقادیر لینک صفحات میانی (به فرض 2).
- مقادیر لینک صفحه آخر (به فرض 3).
- مقادیر لینک صفحه قبل (در صورت وجود).
- مقادیر لینک صفحه بعد (در صورت وجود).
برای به دست آوردن تعداد کل ردیف های موجود در دیتابیس یک پرس و جو مشابه پرس و جوی اصلی برنامه می نویسیم، با این تفاوت که این بار از LIMIT استفاده نخواهیم کرد (تا همه موارد انتخاب شوند)، به مثال زیر توجه کنید.

//پرس و جو تعداد کل ردیف ها
$total = mysql_query("SELECT id FROM ".$tb_name."")
or die(mysql_error());
//مجموع
$count = mysql_num_rows($total);

نکته: برای به دست آوردن تعداد کل ردیف ها می توان از روش های مختلفی (مانند استفاده از تابع COUNT که جزء توابع تجمیعی یا Aggregation در MySQL است) نیز استفاده کرد.
پس از اینکه تعداد کل ردیف ها را به دست آوردیم، باید بررسی کنیم و ببینیم که آیا نیاز به صفحه بندی است یا خیر، به طور مثال اگر تعداد آیتم های دیتابیس، از تعداد آیتم های بخش تنظیمات کمتر باشد، نیازی به صفحه بندی نیست، چون در واقع صفحه ای وجود ندارد، اما اگر این طور نبود حداقل دو صفحه خواهیم داشت، به هر صورت این هدف با مقایسه زیر دست یافتنی است.

//بررسی نیاز به صفحه بندی
if($count - $setting['paged_item'] > 0){
}
else{
    echo 'صفحه ای وجود ندارد!';
}

با فرض وجود صفحات، تعداد آنها را به صورت زیر محاسبه می کنیم.

//بررسی نیاز به صفحه بندی
if($count - $setting['paged_item'] > 0){
    //تعداد صفحه
    $paged_total = ceil($count / $setting['paged_item']);
}

نکته: تعداد صفحات را با تقسیم تعداد ردیف های موجود در دیتابیس (در اینجا 5) بر تعداد آیتم در هر صفحه (در اینجا 2) و با گرد کردن توسط تابع ceil به دست می آوریم (نتیجه برابر 3 می شود).
پس از مشخص شدن تعداد کل صفحات، صفحه آخر ما همان تعداد کل صفحات است (به طور مثال در اینجا چون 3 صفحه داریم، آخرین صفحه می شود 3).
صفحه اول همیشه صفحه 1 است، لذا نیاز به تعریف آن نیست، اما صفحات میانی و قبل و بعد باید به صورت داینامیک ساخته شوند که در ادامه خواهیم دید.
برای ادامه کار، دو پارامتر زیر را نیز به کد خود اضافه می کنیم.

//بررسی نیاز به صفحه بندی
if($count - $setting['paged_item'] > 0){
    //تعداد صفحه
    $paged_total = ceil($count / $setting['paged_item']);
    //صفحه آخر
    $paged_last = $paged_total;
    //صفحات میانی
    $paged_middle = $page + 4;
    //شروع صفحه بندی
    $paged_start = $paged_middle - 4;
}

در اینجا شروع صفحه بندی به برنامه ما کمک می کند تا صفحات بعدی و قبلی را از صفحه انتخابی کاربر محاسبه کند.
قسمت مربوط به صفحات میانی، تعداد صفحات بعدی (4 صفحه بعدی) را با توجه به صفحه انتخابی کاربر مشخص می کند.
نکته: درک این قسمت ممکن است در نگاه نخست کمی پیچیده به نظر برسد، اگر این طور بود، تنها کافی است از نمونه کدها پیروی کنید، نیازی نیست الزاما مفهوم آنها را نیز در نگاه نخست متوجه شوید.

ایجاد لینک های صفحه به صفحه

در قسمت پایانی کار لینک صفحات را با استفاده از بلاک های div یا span و استایل CSS در کنار هم قرار می دهیم تا کاربر بتواند با انتخاب آنها، بین صفحات مختلف یک مورد را انتخاب کند.

//بررسی نیاز به صفحه بندی
if($count - $setting['paged_item'] > 0){
    //تعداد صفحات
    $paged_total = ceil($count / $setting['paged_item']);
    //صفحه آخر
    $paged_last = $paged_total;
    //صفحات میانی
    $paged_middle = $page + 4;
    //شروع صفحه بندی
    $paged_start = $paged_middle - 4;
    
    //ایجاد لینک صفحه نخست
    if($page > 1){
        //اگر صفحه درخواستی بزرگتر از 1 بود
        $paged_result = '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page=1" title="صفحه نخست">نخست</a></div>'."\n";                            
    }
    //غیر فعال کردن لینک صفحه نخست اگر صفحه درخواستی برابر 1 بود
    else{
        $paged_result = '<div class="paged-link-off">نخست</div>'."\n";                                    
    }
    
    //ایجاد لینک صفحه قبلی
    if($page > 1){
        //محاسبه لینک صفحه قبلی        
        $paged_perv = $page - 1;
        //ایجاد لینک صفحه قبلی
        $paged_result .= '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page='.$paged_perv.'" title="صفحه قبلی">قبلی</a></div>'."\n";
    }
    //غیر فعال کردن لینک صفحه قبلی اگر صفحه انتخابی برابر 1 بود
    else{
        $paged_result .= '<div class="paged-link-off">قبلی</div>'."\n";
    }
    
    //ایجاد لینک صفحات میانی، شروع از دو شماره قبل
    for ($i=$paged_start-2; $i<=$paged_middle; $i++){
        //ایجاد لینک در صورتی که صفر، منفی یا از آخرین صفحه بیشتر نباشد
        if ($i > 0 && $i <= $paged_last){
            //در حالت انتخاب شده
            if($i == $page){
                $paged_result .= '<div class="paged-link-selected"><a href="paged_index.php?page='.$i.'" title="صفحه '.$i.'">'.$i.'</a></div>'."\n";
            }
            //در حالت عادی
            else{
                $paged_result .= '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page='.$i.'" title="صفحه '.$i.'">'.$i.'</a></div>'."\n";
            }
        }
    }
    
    //نمایش لینک صفحات بعدی
    if($page <= $paged_last - 1){
        //محاسبه لینک صفحه بعدی
        $paged_next = $page + 1;
        //ایجاد لینک صفحه بعدی        
        $paged_result .= '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page='.$paged_next.'" title="صفحه بعدی">بعدی</a></div>'."\n";
    }
    //غیر فعال کردن لینک صفحه بعدی اگر صفحه انتخابی برابر صفحه آخر بود 
    else{
        $paged_result .= '<div class="paged-link-off">بعدی</div>'."\n";
    }
    
    //لینک صفحه آخر
    if($page <= $paged_last - 1){
        $paged_result .= '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page='.$paged_last.'" title="صفحه آخر">آخر</a></div>'."\n";
    }
    //غیر فعال کردن لینک صفحه آخر اگر صفحه انتخابی برابر صفحه آخر بود
    else{
        $paged_result .= '<div class="paged-link-off">آخر</div>'."\n";
    }
    
    //اطلاعات صفحات
    $paged_result .= '<div class="paged-link-info">&raquo; صفحه: '.$page.' از '.$paged_total.'</div>'."\n";
    //خروجی
    echo $paged_result;                
}
else{
    echo 'صفحه ای وجود ندارد!'."\n";
}

در کدهای بالا به صورت داینامیک لینک صفحاتی که باید به کاربر نشان داده شود را ایجاد و به متغیر فرضی paged_result آن را اختصاص داده ایم، مسلما برای اینکه لینک ها به درستی ایجاد شوند، نیاز به پاره ای محاسبات و استفاده از حلقه های for است که به جهت مقدماتی بودن مبحث، از تکرار آن صرف نظر می کنیم.
نکته: با خروجی گرفتن از متغیر paged_result، می توانید لینک صفحات را نمایش دهید.

استایل CSS برای  بلاک های صفحه بندی

همان طور که گفتیم، لینک های صفحات در بلاک های div یا span ساخته می شوند که برای نمایش صحیح آنها نیاز به استایل CSS است، این استایل را برای بلاک های نمونه بالا به صورت زیر تنظیم کرده ایم.

<style type="text/css">
.paged-link{
    display:inline-block;
    line-height:14px;
    float:right;
    margin:2px;
}
.paged-link a{
    display:inline-block;
    border:#06C 1px solid;
    padding:2px;
    text-decoration:none;
}
.paged-link a:hover{
    border:#900 1px solid;
}
.paged-link-selected{
    display:inline-block;
    line-height:14px;
    float:right;
    margin:2px;
}
.paged-link-selected a{
    display:inline-block;
    border:#900 1px solid;
    padding:2px;
    text-decoration:none;
}
.paged-link-selected a:hover{
    border:#900 1px solid;
}
.paged-link-off{
    display:inline-block;
    border:#06C 1px solid;
    padding:2px;
    color:#CCC;
    line-height:14px;
    float:right;
    margin:2px;
}
.paged-link-info{
    display:inline-block;
    float:left;
    padding:2px;
    color:#666;
    line-height:14px;
    margin:2px;
    font-size:11px;
}
</style>

نتیجه نهایی صفحه بندی و دانلود فایل ها

برای جمع بندی مباحثی که مطرح کردیم، بد نیست نمونه کدها را به صورت کلی در یک فایل قرار دهیم، ضمن اینکه برای تست و راحتی بیشتر، کدها و مثال مطرح شده در قالب یک فایل zip جهت دانلود قرار داده شده است.

<!DOCTYPE HTML>
<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8">
<title>وبگو | صفحه به صفحه کردن محتوا در PHP</title>
<!-- https://webgoo.ir -->
<link rel="stylesheet" href="paged_style.css">
</head>
<body>
<?php
//تعداد آیتم در هر صفحه
include_once('paged_setting.php');

//نام میزبان
$db_host = "localhost"; 
//MySQL نام کاربری
$db_user = "root";
//MySQL کلمه عبور
$db_password = "";
//نام پایگاه داده
$db_name = "db_test";
//نام جدول
$tb_name = "tb_test";

//اتصال به سرور و پایگاه داده
$connect = mysql_connect("$db_host", "$db_user", "$db_password")
or die(mysql_error());

//انتخاب دیتابیس
mysql_select_db("$db_name")
or die(mysql_error());

//تنظیم کاراکترها سازگار با فارسی
$set = mysql_query("SET NAMES 'utf8'")
or die(mysql_error());

//دریافت صفحه درخواستی
@$page = mysql_real_escape_string($_GET['page']);

//محاسبه شروع انتخاب نتایج
if(empty($page)){
    //پیش فرض
    $page = 1;
}
$start = ($page - 1) * $setting['paged_item'];

//اجرای پرس و جوی داینامیک و دریافت مقادیر
$query = mysql_query("SELECT id, title, article FROM ".$tb_name." ORDER BY id ASC LIMIT $start, ".$setting['paged_item']."")
or die(mysql_error());

//چاپ خروجی
while($row = mysql_fetch_array($query)){
    $id = $row['id'];
    $title = $row['title'];
    $article = $row['article'];
    echo 'مطلب شماره: '.$id.' '.$title.' '.$article.'<br />'."\n";
}

//پرس و جوی تعداد کل ردیف ها
$total = mysql_query("SELECT id FROM ".$tb_name."")
or die(mysql_error());
//مجموع
$count = mysql_num_rows($total);

//بررسی نیاز به صفحه بندی
if($count - $setting['paged_item'] > 0){
    //تعداد صفحات
    $paged_total = ceil($count / $setting['paged_item']);
    //صفحه آخر
    $paged_last = $paged_total;
    //صفحات میانی
    $paged_middle = $page + 4;
    //شروع صفحه بندی
    $paged_start = $paged_middle - 4;
    
    //ایجاد لینک صفحه نخست
    if($page > 1){
        //اگر صفحه درخواستی بزرگتر از 1 بود
        $paged_result = '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page=1" title="صفحه نخست">نخست</a></div>'."\n";                            
    }
    //غیر فعال کردن لینک صفحه نخست اگر صفحه درخواستی برابر 1 بود
    else{
        $paged_result = '<div class="paged-link-off">نخست</div>'."\n";                                    
    }
    
    //ایجاد لینک صفحه قبلی
    if($page > 1){
        //محاسبه لینک صفحه قبلی        
        $paged_perv = $page - 1;
        //ایجاد لینک صفحه قبلی
        $paged_result .= '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page='.$paged_perv.'" title="صفحه قبلی">قبلی</a></div>'."\n";
    }
    //غیر فعال کردن لینک صفحه قبلی اگر صفحه انتخابی برابر 1 بود
    else{
        $paged_result .= '<div class="paged-link-off">قبلی</div>'."\n";
    }
    
    //ایجاد لینک صفحات میانی، شروع از دو شماره قبل
    for ($i=$paged_start-2; $i<=$paged_middle; $i++){
        //ایجاد لینک در صورتی که صفر، منفی یا از آخرین صفحه بیشتر نباشد
        if ($i > 0 && $i <= $paged_last){
            //در حالت انتخاب شده
            if($i == $page){
                $paged_result .= '<div class="paged-link-selected"><a href="paged_index.php?page='.$i.'" title="صفحه '.$i.'">'.$i.'</a></div>'."\n";
            }
            //در حالت عادی
            else{
                $paged_result .= '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page='.$i.'" title="صفحه '.$i.'">'.$i.'</a></div>'."\n";
            }
        }
    }
    
    //نمایش لینک صفحات بعدی
    if($page <= $paged_last - 1){
        //محاسبه لینک صفحه بعدی
        $paged_next = $page + 1;
        //ایجاد لینک صفحه بعدی        
        $paged_result .= '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page='.$paged_next.'" title="صفحه بعدی">بعدی</a></div>'."\n";
    }
    //غیر فعال کردن لینک صفحه بعدی اگر صفحه انتخابی برابر صفحه آخر بود 
    else{
        $paged_result .= '<div class="paged-link-off">بعدی</div>'."\n";
    }
    
    //لینک صفحه آخر
    if($page <= $paged_last - 1){
        $paged_result .= '<div class="paged-link"><a href="paged_index.php?page='.$paged_last.'" title="صفحه آخر">آخر</a></div>'."\n";
    }
    //غیر فعال کردن لینک صفحه آخر اگر صفحه انتخابی برابر صفحه آخر بود
    else{
        $paged_result .= '<div class="paged-link-off">آخر</div>'."\n";
    }
    
    //اطلاعات صفحات
    $paged_result .= '<div class="paged-link-info">&raquo; صفحه: '.$page.' از '.$paged_total.'</div>'."\n";
    //خروجی
    echo $paged_result;                
}
else{
    echo 'صفحه ای وجود ندارد!'."\n";
}

//پایان اتصال
$close = mysql_close($connect);
?>
</body>
</html>

دانلود نمونه فایل های صفحه بندی