حذف اسکرول افقی (Horizontal Scroll) با CSS

چرا اسکرول افقی در صفحه وب ایجاد می شود؟

علت عمده بروز مشکل نمایش اسکرول بار افقی در صفحات وب به تعریف نادرست یا ناهماهنگ عرض عناصر HTML صفحه و استایل دهی آنها در CSS مربوط می شود، به طور مثال اگر بلاکی با عرض 200 پیکسل را در بلاکی دیگر با عرض 190 پیکسل قرار دهیم مسلما در حالت عادی با مشکل نمایش اسکرول بار افقی مواجه خواهیم شد، یا به فرض اگر در ساختار و اسکلت بندی قالب سایت یا وبلاگمان عرض زیادی برای چارچوب کار در نظر بگیریم که این عرض از اندازه صفحه نمایش کاربران بیشتر باشد، مرورگر به صورت خودکار اسکرول افقی را نمایش خواهد داد، مثال دیگر در این خصوص اشتباه در مقداردهی درصدی در حین طراحی قالب های واکنش گرا (Responsive) یا نسخه های مخصوص موبایل است، به فرض اگر بلاک والد 100 درصد عرض داشته باشد و برای بلاک فرزند آن نیز 100 درصد عرض در نظر بگیریم، تعیین مقادیر padding برای بلاک فرزند می تواند عرض بلاک والد را به بیش از عرض صفحه نمایش افزایش داده و در نهایت در انتهای صفحه اسکرول افقی ظاهر شود.

<style>
.parent {
    width: 100%;
    height: 200px;
    background: #107FE7;
}
.child {
    width: 100%;
    height: 100px;
    background: #CFE023;
    padding: 20px;
}
</style>
<div class="parent">
<div class="child">
</div>
</div>

اگر این نمونه کد را در یک فایل HTML درج کرده و در مرورگر اجرا کنیم، به احتمال زیاد نوار اسکرول افقی در انتهای صفحه ظاهر خواهد شد یا بخشی از محتوا در گوشی تلفن همراه از دید کاربر مخفی می شود.

چرا باید اسکرول افقی را حذف کنیم؟

اصلی ترین دلیل برای حذف این حالت حرفه ای تر به نظر رسیدن کار و ایجاد جلوه بصری بهتر و رابط کاربری بهینه است، عدم وجود اسکرول افقی در مقایسه با وجود آن تجربه بهتری از وبگردی را به بازدیدکنندگان ارائه می کند چرا که کاربر ناچار نیست برای دیدن تمام محتوا از چپ به راست یا از راست به چپ نوار اسکرول بار را حرکت دهد یا در مورد قالب های تلفن همراه اسکرول افقی از نظر استاندارد کدنویسی و بهینه سازی برای موتورهای جستجو (SEO) ایجاد مشکل می کند و ممکن است قالب طراحی شده برای دستگاه های با صفحه نمایش کوچکتر مناسب نباشد و در چنین شرایطی کاربر ناچار است برای مشاهده بخشی از صفحه که در محدوده دید (Viewport) قرار ندارد به طرفین اسکرول کند.

راه حل حذف اسکرول افقی با CSS

قاعدتا نخستین اقدامی که برای حذف اسکرول افقی باید انجام دهیم پیدا کردن علت اصلی مشکل است، معمولا این حالت زمانی رخ می دهد که به هر دلیل عرض کلی صفحه وب از عرض صفحه نمایش بیشتر باشد، در نظر گرفتن مقادیر نادرست یا محاسبه اشتباه اندازه ها در خاصیت هایی مانند width، padding، border و مواردی از این قبیل می تواند باعث ایجاد عرض ناخواسته شده و در نهایت نتیجه به صورت اسکرول افقی دیده شود، در این صورت با بررسی مجدد سورس کدهای استایل CSS و محاسبه دقیق و تعیین اندازه های درست می توانیم مشکل را رفع کنیم.
راه حل دیگر از بین بردن یا حداقل مخفی کردن اسکرول استفاده از خاصیت overflow به صورت نمونه زیر است:

<style>
.class {
    /* auto, scroll, visible */
    overflow: hidden;
}
</style>

اما این ویژگی بیشتر در اسکرول عمودی کاربرد دارد و برای اسکرول افقی باید آن را به صورت زیر تغییر دهیم:

<style>
.class{
     /* حذف اسکرول افقی */
    overflow-x: hidden;
    /* اسکرول عمودی */
    overflow-y: auto;
}
</style>

این شیوه را می توانیم در یک کلاس تعریف کرده و کلاس را به بلاک مورد نظر یا تگ body (برای از بین بردن اسکرول افقی در کل صفحه) نسبت دهیم.

مشکل ناسازگاری overflow-x در برخی از مرورگرهای قدیمی

در برخی از نسخه های قدیمی (ماقبل 3.5) مرورگر فایرفاکس ممکن است خاصیت overflow-x به درستی عمل نکند، هرچند امروزه اغلب کاربران از نسخه های به روز مرورگرها استفاده می کنند اما جهت اطلاعات بیشتر برای این نوع مرورگرها کد بالا را با افزودن مقادیر moz-scrollbars-vertical کامل می کنیم:

<style>
.class{
    overflow: -moz-scrollbars-vertical;
    overflow-x: hidden;
    overflow-y: scroll;
}
</style>

یادآور می شویم در مرورگرهای جدید دیگر نیازی به درج این مقدار نیست و صرفا جهت اطلاعات بیشتر مطرح شده است.

حذف اسکرول بار تگ textarea

خاصیت overflow-x را می توانیم برای حذف اسکرول بار تگ textarea در فرم های HTML نیز استفاده کنیم، علاوه بر این با خاصیت های صرف HTML و بدون CSS نیز می توان اسکرول افقی textarea را در فرم ها حذف کرد که بدین منظور از صفت wrap و مقدار virtual استفاده می کنیم:

<textarea wrap="virtual" cols="20" rows="10"></textarea>