شنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۴

Saturday, September 13, 2025 GMT +3:30

آموزش ساخت پنل ورود و خروج سایت با PHP و MySQL

mysql-php-login-logout

در مطلب قبل از بخش آموزش کاربردی PHP و MySQL با نحوه برنامه نویسی سیستم ساده عضویت کاربران در سایت آشنا شدیم، فرم HTML جهت ورود اطلاعات کاربران را نیز با چند فیلد شامل نام کاربری و کلمه عبور جهت نمونه ساختیم و در سمت سرور با کدنویسی PHP داده ها را کنترل و در نهایت در دیتابیس ذخیره کردیم، اکنون در این آموزش می خواهیم کار را با ساخت فرم ورود و خروج تکمیل کنیم تا کاربران پس از ثبت نام در سایت بتوانند به محیط مدیریت وارد شده و از امکانات پنل کاربری شخصی خود استفاده کنند، در این مطلب خواهیم دید که مبحث مربوط به نشست ها (سشن یا Session) برای ایجاد فرم ورود و خروج تا چه میزان اهمیت دارد و با نحوه اعمال تنظیمات سفارشی مربوط به آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

سشن (Session) یا نشست چیست و چه کاربردی دارد؟


قبل از اینکه به کدنویسی کار بپردازیم لازم است نگاهی داشته باشیم به اینکه چرا باید در فرآیند ورود و خروج از سشن (Session) یا نشست استفاده کنیم، اصلا این اصطلاح به چه معنی است و چه کاربردی دارد؟
برای درک صحیح مطلب اجازه دهید با یک مثال موضوع را شرح دهیم، فرض کنیم می خواهیم وارد یک نمایشگاه بزرگ کتاب با غرفه های متعدد شویم و برای این کار از قبل در سیستم نمایشگاه اطلاعاتمان را وارد و ثبت نام کرده ایم، در قسمت ورودی نمایشگاه پس از ارائه مدارک شناسایی و در صورت انطباق صحیح نام کاربری و کلمه عبور با اطلاعات موجود در دیتابیس افراد ثبت نام شده، برگه ای با شماره کد اختصاصی و تاریخ انقضاء مشخص به ما تعلق می گیرد که برای ورود به غرفه های گوناگون باید آن را ارائه کنیم (برگه را سشن، کد اختصاصی را همان مقدار سشن و غرفه ها را صفحات یک سایت فرض می کنیم)، در هر ورود به غرفه ها نیز صحت سشن و مدت اعتبار آن بررسی و در صورت تائید با مدت اعتبار جدید به روزرسانی می شود، بر همین روال و با توجه به سیاست های مدیریت ممکن است بعد از خروج از نمایشگاه دیگر نتوانیم با آن برگه وارد شویم (اعتبار برگه منقضی شود) و یا بعد از گذشت چند دقیقه یا چند ساعت اگر وارد هیچ غرفه ای نشده باشیم این اتفاق رخ دهد و مجبور به گرفتن برگه جدید از قسمت ورودی نمایشگاه شویم، حال اگر این برگه که روی آن کد اعتباری ما در مراجعه فعلی به نمایشگاه درج شده است به هر دلیل دریافت نشود یا از بین برود غرفه ها نمی توانند هویت ما را شناسایی کنند و لذا ممکن است اجازه دسترسی به خدماتشان را ندهند.
مشابه همین حالت به نوعی در سایت های وب در مورد بحث نشست یا سشن (Session) اتفاق می افتد، با اجرای هر درخواست ورود و در صورت تائید اطلاعات (معمولا شامل نام کاربری و کلمه عبور) برنامه فایلی با مقدار متنی اختصاصی برای هر کاربر در سرور و همچنین در مرورگر او ایجاد می کند (به فایلی که در سرور ایجاد می شود فایل سشن و به فایلی که در مرورگر ایجاد می شود کوکی گفته می شود) تا در هر بار درخواست صفحات سایت مرورگر مقدار کوکی را ارسال کرده و برنامه با تطبیق اطلاعات ارسالی با مقدار سشن بررسی کند که آیا کاربر مورد نظر دارای اعتبار لازم برای استفاده از صفحه درخواستی می باشد یا خیر، گفتیم این اعتبار در صورتی به کاربر تعلق می گیرد که او نام کاربری و کلمه عبور را به طور صحیح وارد کرده باشد و متغیرهای سشن مربوط به آن نام کاربری در سمت سرور از قبل تنظیم شده و دارای اعتبار باشند (به فرض نشست منقضی نشده یا کاربر از سیستم خارج نشده باشد).
هر نشست در PHP به صورت پیش فرض تا 24 دقیقه اعتبار دارد و اگر در این مدت کاربر هیچ صفحه ای را فراخوانی نکند باید مجددا وارد سایت شود، با فراخوانی هر صفحه مدت اعتبار نشست برای 24 دقیقه دیگر تمدید خواهد شد، این حالت را می توانیم تغییر دهیم که در این خصوص در آموزش بعد مفصل توضیح خواهیم داد.

ساخت دیتابیس، جدول، ستون ها و درج نمونه اطلاعات


کاربران برای ورود به پنل مدیریت ابتدا باید در سایت ثبت نام کرده باشند که در آموزش قبل در این خصوص به صورت اختصاصی صحبت کردیم، لذا در این مطلب جهت جلوگیری از تکرار مباحث گذشته از توضیح دوباره بخش ثبت نام خودداری می کنیم، در صورتی که آموزش قبل را مطالعه نکرده اید لطفا ابتدا با پیروی از مطالب آموزش مندرج در آدرس زیر، دیتابیس، جدول و ستون ها را ساخته و نمونه اطلاعات اولیه را در آن وارد نمائید:
آموزش ساخت فرم عضویت در سایت با PHP و MySQL
پس از ساخت دیتابیس، جدول، ستون ها و درج نمونه اطلاعات اولیه، ساز و کار لازم برای ایجاد مرحله ورود اعضاء به پنل مدیریت فراهم می شود.

ایجاد فولدری با نام php-mysql-signin


برای تجمیع و مدیریت ساده تر فایل های سیستم پنل ورود و خروج سایت بهتر است یک دایرکتوری مجزا در نظر بگیریم، در این آموزش فولدری با نام دلخواه php-mysql-signin ساخته ایم که در مجموع چند فایل و فولدر زیر را شامل می شود:
- فایل config.php، حاوی اطاعات اتصال به دیتابیس.
- فایل index.php، فرم HTML ورود به پنل مدیریت و ترکیب آن با دستورات PHP.
- فایل login.php، بررسی معتبر بودن اطلاعات ارسالی کاربران و انتقال به پنل مدیریت.
- فایل panel.php، پنل مدیریت کاربران سایت.
- فایل logout.php، انقضای کامل نشست و خروج از پنل مدیریت.
- فولدر lib، شامل فایلی با نام password_compat.php جهت استفاده از قابلیت های توابع جدید کلمه عبور در نسخه 5.5 و قدیمی تر PHP.
در ادامه با جزئیات این فایل ها را بررسی می کنیم.

تنظیم اطلاعات اتصال به دیتابیس در فایل config.php


برای اتصال به دیتابیس نیاز به تنظیم چند پارامتر در تابع mysqli_connect است که شامل نام سرور، نام کاربری دیتابیس، کلمه عبور دیتابیس و در نهایت عنوان دیتابیس است، برای تجمیع این موارد و استفاده چندباره از تنظیمات پیکربندی در صفحات مختلف معمولا از فایل Configuration استفاده می شود که در این آموزش نیز بر همین اساس اطلاعات را در فایلی با نام دلخواه config.php به صورت نمونه زیر قرار داده ایم:
<?php
//تنظیمات اتصال به دیتابیس
$config = array(
    'host' => 'localhost',
    'db_user' => 'نام کاربری دیتابیس',
    'db_pass' => 'کلمه عبور دیتابیس',
    'db_name' => 'نام دیتابیس'
);
?>
این فایل جهت نمونه است و باید مطابق با اطلاعات دیتابیسمان تکمیل شود.

فرم HTML جهت ورود و خروج در فایل index.php


مشابه آنچه در آموزش مربوط به ساخت فرم عضویت در سایت با PHP و MySQL دیدیم برای ورود به پنل مدیریت هم به فرم HTML جهت دریافت نام کاربری و کلمه عبور اعضاء نیازمندیم، البته اگرچه این فرم به صورت HTML است اما بهتر است پسوند فایل را به صورت php ذخیره کنیم چون به دلیل کار با سشن و دریافت اطلاعات از کاربر و به فرض نمایش پیام در حالت ورود و خروج از پنل سایت به کدنویسی PHP نیاز خواهیم داشت، به هر صورت ابتدا فرم زیر را در فایلی با پسوند php و نام دلخواه index.php ایجاد می کنیم:
<?php
if(!isset($check)){
$text = null;
$username = null;
}
?>
<!DOCTYPE html>
<html lang="fa">
<head>
<meta charset="utf-8">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1">
<title>وبگو | فرم HTML ورود کاربر به پنل مدیریت سایت</title>
<!-- Webgoo.ir -->
<style>
body{
font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif;
direction:rtl;
font-size:12px;
line-height: 22px;
}
.error{
height: 30px;
width: 100%;
color: #dd000a;
}
</style>
</head>
<body>
<?php echo $text; ?>
<form action="login.php" method="post">
<label for="user">نام کاربری:</label>
<input name="username" id="user" type="text" value="<?php echo $username; ?>" maxlength="255" dir="ltr">
<label for="pass">کلمه عبور:</label>
<input name="password" id="pass" type="password" maxlength="255" dir="ltr">
<input name="check" type="hidden" value="1">
<input type="submit" value="ورود به پنل">
</form>
<hr>
- قبل از ورود کاربر به پنل مدیریت سایت ابتدا باید اطلاعات اتصال به دیتابیس را در فایل config.php در آرایه config تعریف کرده باشیم، نام کاربری در لوکال هاست معمولا root و بدون کلمه عبور است.<br>
- اجرای صحیح این کد مستلزم ساخت دیتابیس، جدول، ستون ها و درج نمونه اطلاعاتی است که در آموزش نحوه ساخت فرم عضویت سایت توضیح داده ایم (در صورتی که این آموزش را مطالعه نکرده اید لطفا به بخش آموزش های کاربردی MySQL مراجعه کنید).<br>
- دقت کنیم برای رمزنگاری کلمه عبور در مرحله عضویت کاربر از تابع password_hash استفاده کرده ایم، این تابع از نسخه PHP 5.5 در دسترس است، برای سازگاری نسخه های قدیمی تر کتابخه password_compat به کدها اضافه شده است.<br>
</body>
</html>
توضیح:
- دو فیلد اصلی در فرم ورود با نام های username و password مشخص شده اند، فیلد مربوط به کلمه عبور از نوع password است تا کلمه عبور کاربر به شکل حفاظت شده و مخفی وارد شود.
- اطلاعات این فرم به فایلی با نام دلخواه login.php و با متد POST ارسال می شود، با توجه به آدرس دهی قسمت action فرم این فایل باید در کنار فایل index.php قرار داشته باشد.
- فیلد مخفی با نام فرضی check جهت اطمینان از ارسال فرم ورود توسط کاربر است.
- تکه کدهای PHP استفاده شده در این فایل هماهنگ با سایر فایل هایی هستند که در ادامه بررسی خواهیم کرد.

بررسی وضعیت ورود کاربر با فایل login.php


پس از اینکه کاربر اطلاعات خود را در فرم ورود وارد کرده و بر روی دکمه ارسال کلیک می کند، داده ها شامل نام کاربری و کلمه عبور در سرور و کدهای PHP دریافت می شوند، در این مرحله برای اینکه کاربر دسترسی مجاز به پنل کاربری داشته باشد مقادیر ارسالی باید با آنچه که در دیتابیس سرور وجود دارد تطبیق داده شوند، به طور معمول این تطبیق با برنامه نویسی PHP و MySQL انجام می شود که این کار در نمونه کد زیر هماهنگ با فرم عضویتی که در آموزش قبل ساختیم انجام شده است:
<?php
//شروع نشست
session_name('panel');
session_start();

//پیش فرض
$_SESSION['access'] = false;
$_SESSION['user'] = null;
$error = 0;
$text = null;

//فایل تنظیمات اتصال به دیتابیس
include_once('config.php');

//تعریف توابع کلمه عبور در نسخه های پائین تر از PHP 5.5
if(!function_exists('password_hash')) {
    include_once('lib/password_compat.php');
}

//دریافت و تعریف متغیرها
@$username = $_POST['username'];
@$password = $_POST['password'];
@$check = $_POST['check'];

/* بررسی معتبر بودن اطلاعات ارسالی کاربر در صورت ارسال فرم */
if($check == 1) {
    //نام کاربری
    if(!isset($username) || empty($username)) {
        $error = 1;
        $text = "نام کاربری خود را وارد کنید!";
    } //کلمه عبور
    elseif(!isset($password) || empty($password)) {
        $error = 1;
        $text = "کلمه عبور خود را وارد کنید!";
    }

    //بررسی خطا
    if($error === 0) {
        //اتصال به دیتابیس
        $conn = mysqli_connect($config['host'], $config['db_user'], $config['db_pass'], $config['db_name']);

        if(!$conn) {
            echo "PHP & MySQL Connection: Error! " . mysqli_connect_errno() . ' - ' . mysqli_connect_error();
            exit;
        } else {
            //ایمن سازی پارامترها
            $username = mysqli_real_escape_string($conn, $username);

            //نام جدول
            $tbl_name = "users";

            //اانتخاب اطلاعات از جدول و ستون
            $sql = "SELECT `password` FROM $tbl_name WHERE `username` = '$username' LIMIT 1";
            $query = mysqli_query($conn, $sql);

            if(!$query) {
                echo "Selecting From Table $tbl_name: Error! " . mysqli_error($conn) . '<br>';
            } else {
                //تعداد ردیف های انتخاب شده
                $count = mysqli_num_rows($query);

                if($count === 0) {
                    $error = 1;
                    $text = "نام کاربری یا کلمه عبور اشتباه است!";
                } else {
                    while($row = mysqli_fetch_array($query)) {
                        $db_hashed_password = $row['password'];

                        //تطبیق کلمه عبور
                        if(password_verify($password, $db_hashed_password)) {
                            $_SESSION['access'] = true;
                            $_SESSION['user'] = $username;
                            header("Location: panel.php");
                            exit;
                        } else {
                            $error = 1;
                            $text = "نام کاربری یا کلمه عبور اشتباه است!";
                        }
                    }
                }
            }
        }

        //پایان اتصال
        mysqli_close($conn);
    }
}

//بارگذاری مجدد فرم ورود در صورت بروز خطا یا فراخوانی مجدد
if($check != 1 || $error == 1) {
    if($error == 1) {
        $text = '<div class="error">' . $text . '</div>';
    }

    include_once('index.php');
}
?>
دقت کنیم این آموزش هماهنگ با ساختار ایجاد شده در آموزش قبلی است.
توضیح:
- اگر بخواهیم نام سشن و کوکی به صورت سفارشی و دلخواه تنظیم شود می توانیم با تابع session_name این کار را انجام دهیم، در غیر اینصورت مفسر PHP به صورت پیش فرض از نام PHPSESSID برای سشن و کوکی استفاده خواهد کرد.
- در گام دوم با تابع session_start یک نشست یا سشن را برای ورود فعلی تعریف می کنیم، دقت کنیم که این تابع باید قبل از ارسال هر نوع خروجی به مرورگر تنظیم شود در غیر اینصورت خطای 
Warning: Cannot modify header information - headers already sent...
دریافت خواهیم کرد.
- در مرحله بعد متغیرهای پیش فرض برنامه را با مقادیر اولیه تعریف می کنیم.
- با توجه به اینکه توابع مربوط به رمزنگاری و تطبیق کلمه عبور (password_hash و password_verify) در نسخه های قدیمی PHP در دسترس نیستند، از کتابخانه جایگزین password_compat بدین منظور استفاده کرده ایم تا برنامه با این نسخه ها نیز سازگار باشد.
- مقادیر ارسالی کاربر از فرم را در متغیرهایی دریافت می کنیم تا در ادامه کدها از این اطلاعات استفاده کنیم، در اینجا توجه به پارامتر نام (name) فیلدهای input اهمیت زیادی دارد، چرا که متغیرها و مقادیر آنها بر اساس نام فیلد و متد POST مقداردهی می شوند.
- قسمت مربوط به متغیر check برای اطمینان از ارسال فرم توسط کاربر درنظر گرفته شده است، نوع input به صورت hidden یا مخفی است و جلوه ظاهری ندارد اما با ارسال فرم مقدار 1 به سرور ارسال می شود که با این شیوه می توانیم بین دو حالت ارسال و عدم ارسال فرم در کدهای PHP تفاوت قائل شویم.
- برای اعتبارسنجی مقادیر ارسال شده از فرم ورود از دستورات شرطی if و elseif و توابع isset (بررسی وجود یک متغیر) و empty (بررسی خالی نبودن مقدار متغیر) استفاده کرده ایم.
- سپس اتصال به پایگاه داده را با توجه به اطلاعات موجود در فایل config.php برقرار می کنیم، برای سرور مجازی یا لوکال هاست معمولا از نام کاربری root و بدون پسورد استفاده می شود، نام پایگاه داده نیز بستگی به خودمان و دیتابیسی دارد که پیشتر ساخته ایم (در آموزش های مقدماتی MySQL دیدیم که دیتابیس را هم می توانیم با کدهای PHP و هم به صورت دستی در برنامه phpMyAdmin بسازیم).
- بعد از برقراری اتصال به پایگاه داده باید متغیر نام کاربری را با تابع mysqli_real_escape_string ایمن سازی کنیم تا از برنامه در مقابل نفوذ احتمالی به پایگاه داده حفاظت کرده باشیم، البته یادآور می شویم تابع عنوان شده صرفا جهت نمونه و برای کاربردهای متداول است، در صورت لزوم می توانیم از روش های پیشرفته تری مانند Prepared Statement و Bind Param نیز برای افزایش ضریب امنیت استفاده کنیم.
- با دستور SELECT بررسی می کنیم تا ببینیم آیا کاربری با این مشخصات در دیتابیس برنامه وجود دارد یا خیر، اگر تعداد فیلدهای انتخاب شده برابر با 0 باشد (mysqli_num_rows تعداد ردیف های نتایج یک پرس و جو را برمی گرداند)، پس چنین کاربری وجود ندارد و پیغام خطا نمایش داده می شود، در غیر اینصورت اگر مقادیر 1 برگردانده شود این نام کاربری وجود دارد و وارد مرحله تطبیق کلمه عبور می شویم.
- اگر کاربر مشخصات را صحیح وارد کرده و تطبیق با تابع password_verify صحیح (true) باشد دو متغیر از نوع SESSION تنظیم می کنیم، مقادیر access جهت تعیین وضعیت دسترسی مجاز یا غیرمجاز و مقادیر user نام کاربری را در خود نگهداری می کند (در تابع password_verify آرگیومنت اول مقدار خام کلمه عبور دریافتی از فرم ورود و آرگیومنت دوم کلمه عبور رمزی شده ای است که قبلا در مرحله ثبت نام در دیتابیس درج کرده ایم).
- متغیرهای نوع SESSION به صورت سراسری (Superglobal) هستند و بین صفحات مختلف در هر قسمت از برنامه می توانیم به مقدار آنها دسترسی داشته باشیم.
- در صورت تطبیق اطلاعات و پس از تنظیم متغیرهای سشن، کاربر به صورت خودکار به پنل مدیریت هدایت می شود و در صورت عدم تطبیق پیغام خطا نمایش داده خواهد شد.
- در نهایت نیز اتصال به پایگاه داده را با تابع mysqli_close خاتمه می دهیم.
- در صورتی که کاربر فرم را ارسال نکرده یا فرم با خطا مواجه شود، فایل index.php را در انتهای کدهای فایل login.php وارد می کنیم تا فرم ورود نمایش داده شود، این ساز و کار به عنوان نمونه است و جنبه آموزشی دارد، قاعدتا با درک نحوه کار سشن و کوکی می توانیم ساختار سفارشی و مد نظر خودمان را داشته باشیم.

برقراری نشست (Session) در پنل کاربری با فایل panel.php


زمانی که کاربر با موفقیت وارد محیط کاربری برنامه (فایل panel.php) شد برای برقراری پیوسته نشست در هر صفحه از سایتمان که به صورت مستقل فراخوانی می شود باید از توابع session_name و session_start استفاده کنیم، همچنین در صفحاتی که نیاز به دسترسی مجاز به محتوا دارند باید بررسی کنیم و ببینیم که متغیر سشن access تنظیم شده و برابر مقدار true باشد که این کار را با شرط if و تابع isset انجام داده ایم.
فایل محیط کاربری را که در واقع فایل اصلی پنل کاربری برنامه است با نامی انتخابی و صرفا جهت نمونه به صورت panel.php نامگذاری کرده  و نمونه کدهای زیر را در آن درج می کنیم:
<?php
//شروع نشست
session_name('panel');
session_start();

//بررسی متغیرهای نشست
if(isset($_SESSION['access']) && $_SESSION['access'] === true) {
    echo 'Welcome To Control Panel!<br>User Name: ' . $_SESSION['user'];
    echo '&nbsp;[<a href="logout.php" title="Logout">Logout</a>]';
} else {
    header("HTTP/1.1 403 Forbidden");
    echo 'HTTP 403 Forbidden – Access Denied!';
    exit;
}
?>
این نمونه کد ساختار کلی و اولیه پنل کاربری را نشان می دهد که شامل سه قسمت زیر است:
- نام سشن، کوکی و شروع نشست با توابع session_name و session_start، این توابع باید قبل از ارسال هر نوع خروجی به مرورگر اجرا شوند، این خروجی حتی می تواند شامل کاراکترهای نامرئی BOM (مخفف Byte Order Mark) هم باشد که برای اطمینان بهتر است فایل ها با برنامه ++Notepade اجرا و از قسمت Encoding گزینه Encoding in UTF-8 without BOM را انتخاب و مجددا فایل را ذخیره کنیم.
- قسمت مربوط به بررسی وضعیت مجاز بودن دسترسی کاربر که با استفاده از تنظیم متغیر SESSION با نام access و مقدار true (دسترسی مجاز) و یا false (دسترسی غیرمجاز) تعیین می شود، این نوع متغیرها در صورت برقراری نشست در صفحات مختلف در دسترس هستند و می توانیم اطلاعات را از صفحه ای به صفحه دیگر به اشتراک بگذاریم، برای نمونه در اینجا متغیر SESSION با نام usre مقدار نام کاربری را در خود نگهداری می کند و می توانیم با دستور echo از آن خروجی بگیریم.
- در قسمت سوم در صورت عدم برقراری شرط if بخش else اجرا خواهد شد و با تنظیم کد خطای HTTP 403 با استفاده از تابع header دسترسی کاربر به مرورگر غیرمجاز اعلام می شود.
نکته 1: هر نشست در PHP به صورت پیش فرض تا 24 دقیقه اعتبار دارد و اگر کاربر در این فاصله صفحه را رفرش نکرده یا صفحه دیگری را فراخوانی نکند نشست جاری به صورت خودکار منقضی می شود، این تنظیمات از طریق فایل php.ini و همچنین ذخیره و به روزرسانی اطلاعات سشن در دیتابیس قابل تغییر است که در آموزش بعدی در این خصوص بیشتر خواهیم گفت.
نکته 2: این نمونه کد فقط یک ساختار ساده محیط کاربری است و جنبه آموزشی دارد، قاعدتا برنامه های کاربردی نیاز به کدنویسی بیشتر و تعریف امکانات متفاوتی دارند که هر کدام باید در جای خود آموزش داده شوند.

پایان نشست و خروج از سایت با فایل logout.php


اغلب کاربران در مرحله ای از کار نیاز به خاتمه نشست و خروج امن از پنل مدیریت سایت دارند که باید با ساز و کاری این امکان را فراهم کنیم، بدین منظور دو تابع session_unset (حذف متغیرهای نشست) و session_destroy (حذف کامل اطلاعات نشست از سرور) کاربرد دارند که در نمونه کد زیر در فایل logout.php استفاده شده اند:
<?php
//شروع نشست
session_name('panel');
session_start();

//منقضی کردن و حذف اطلاعات نشست
session_unset();
session_destroy();

//انتقال به صفحه ورود
header("Location: login.php");
exit;
?>
توضیح:
- از تابع session_unset برای منقضی کردن متغیرهای سشن استفاده می کنیم، متغیرهای نشست در این ساختار شامل access و user هستند که با SESSION و به صورت آرایه تعریف شده اند، در واقع استفاده از این تابع مساوی با حالت زیر است:
$_SESSION = array();
- با تابع session_destroy فایل حاوی اطلاعات نشست از سرور حذف می شود و برای ورود مجدد، نیاز به ارسال نام کاربری و کلمه عبور است.
فایل logout.php را هم از طریق لینک و هم با استفاده از فرم HTML و دکمه button یا input می توانیم فراخوانی کنیم:
<a href="logout.php" title="Logout">خروج</a>

<form action="logout.php" method="post">
<input type="submit" value="خروج">
</form>
توضیح:
- این فرم صرفا فایل logout.php را فراخوانی می کند و با فراخوانی این فایل سشن به طور کامل منقضی می شود.
- با کمی آشنایی بیشتر با مبحث نشست ها در PHP می توانیم ایده های جالبی تعریف کنیم، به طور مثال پیام خوش آمد گویی و خروج به کاربر نمایش دهیم یا به فرض از مقادیری که در متغیر سشن user وجود دارد برای نمایش نام کاربری استفاده کنیم.
نکته: در نگاه اول مبحث مربوط به سشن ها ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد به همین جهت در این مطلب به همین حد اکتفا می کنیم و در آموزش بعدی خواهیم دید که چگونه می توانیم امکانات جانبی بیشتری به فرم ورود و خروج سایت اضافه کنیم.

دانلود نمونه فایل های آموزش


برای جمع بندی کار می توانیم فایل هایی که در این آموزش بررسی کردیم را از لینک زیر دریافت کنیم:
دانلود نمونه فایل های آموزش ساخت پنل ورود و خروج سایت با PHP و MySQL
دسته بندی: آموزش کاربردی » MySQL
related مطالب بیشتر:
ساخت فید آر اس اس (RSS Feed) با استفاده از PHP و MySQL
آموزش ساخت فرم تماس با PHP و MySQL
آموزش ساخت فرم عضویت در سایت با PHP و MySQL
صفحه بندی مطالب و محتوا با PHP و MySQL
تعویض کد امنیتی Captcha با Ajax و MySQL
دیدگاه
more ۲۳۵ دیدگاه برای این مطلب ارسال شده است.
more چینش دیدگاه ها به ترتیب از جدیدترین به قدیمی ترین است.
ایمان
۲۱:۰۳ ۱۳۹۱/۱۱/۱۱
مرسی از آموزش خوبتون
یک کدی در کامنت ها نوشتید برا اینکه دکمه خروج وقتی ظاهر شه که کاربر لوگین کرده، من این کد رو که مینویسم و وارد سایت میشم با همچین پیغامی مواجه میشم:
Warning: Cannot modify header information - headers already sent ...
این مشکل قبلا چه در آموزش و چه در یادداشت ها توضیح داده شده، باید قبل از استفاده از توابع سشن یا توابع هدر، از ارسال هر نوع خروجی (اعم از مرئی و کاراکترهای نامرئی BOM) اجتناب کنید.
آیلین
۱۰:۲۷ ۱۳۹۱/۱۱/۱۰
خیلی واضح و روشن مطالب را توضیح میدهید. واقعا ممنون.
اگر ممکنه قسمت "رمز عبور را فراموش کرده ام" را هم بگین.
یا اگه قبلا گفتین ، راهنمایی کنید لینکش چیه.
این مطلب به صورت مجزا منتشر نشده و در آموزش های آینده به آن خواهیم پرداخت، اما مواردی که به آن نیاز دارید کمی آشنایی با PHP و MySQL و همچنین ارسال ایمیل با PHP است که در آموزش های کاربردی، مطالب آنها موجود است.
حیاتی
۱۰:۱۷ ۱۳۹۱/۱۰/۲۱
سلام و خسته نباشید.
من در سایتم صفحات مختلفی هست و در سمت راست همه آنها فرم ورود و ثبت نام هست. بهترین راه حل برای اینکه کاربر پس از وارد کردن نام کاربری و پسوردش در همون صفحه باقی بمونه و مثلا به صفحه اول نره چیه؟ فرستادن آدرس صفحه به صورت پنهان در فرم به ذهنم رسید ولی خیلی سخت میشه.
این موضوع بستگی به ساختار برنامه شما دارد، یک راه حل هم می تواند ذخیره آدرس صفحه فعلی در یک سشن id و ریدایرکت کردن کاربر با دستورات header پس از لاگین به آن آدرس باشد.
ansherli
۱۸:۴۶ ۱۳۹۱/۱۰/۱۳
خیلی ممنونم از راهنمایی خوبتون
ansherli
۰۰:۲۱ ۱۳۹۱/۱۰/۱۳
سلام
من لاگین رو طبق کدهای شما نوشتم ولی از خط
if ($check_error != 1 && $check == 'sended')
خطا میگیره البته وارد سایت میشه ولی همراه با خطا!
خطا:
Notice: Undefined variable: check_error in C:\wamp\www\form\login.php on line 46
شما به سایت وارد شده اید!
کدهام:
http://uplod.ir/ljyl8vuqlx1x/webgoo.zip.htm
ممنون میشم راهنماییم کنید
خطاهای دریافتی از نوع Notice در واقع یک یادآوری هستند و به معنی خطای حقیقی نیستند، در اینجا به این خاطر که متغیر check_error از ابتدا و قبل از بررسی شرطی با if تعریف نشده است، مفسر php در برخی نسخه ها پیام Undefined variable را نشان می دهد، برای رفع مشکل کافی است برای متغیر check_error قبل از بررسی با if یک مقدار پیش فرض در نظر بگیرید، مثال:
<?php
//شروع یک نشست
session_start();
//دریافت و تنظیم متغیرهای ارسال شده توسط کاربر
$username = $_POST['username'];
$password = $_POST['password'];
$check = $_POST['check'];
$check_error = 0;
?>
نکته: آموزش و کدها اصلاح شدند (99/10/1).
maasoum
۲۱:۰۹ ۱۳۹۱/۱۰/۰۳
با سلام. ممنون از توضیحات خوبتون.
ببخشید ولی کد login که گفتید واسه من جواب نمیده!!!
هرچی کد امتحان می کنم همشون error میدن. معمولا error هاش مربوط به session هست و mysql_num_rows. در حالی که اطلاعات من توی بانک ثبت هست.
و اینکه اگه قسمت آخر به جای چاپ " شما به وب سایت وارد شده اید " بخوایم یه صفحه html واسمون باز بکنه از چه دستوری باید استفاده بکنیم؟ (header)؟؟؟
و یه چیز دیگه اینکه توی کد login یوزر و پسورد مدیر رو جدا چک بکنه؟ بگه اگه فلان یوزر یا فلان پسورد بود صفحه مدیر رو باز بکنه؟
تو رو خدا هر چه زودتر جوابم رو بدین. ضروریه. ممنونم
برای رفع مشکلات باید ببینید خطای دریافتی چیست و کجای کار را اشتباه انجام می دهید، در مورد سشن اگر خطای Cannot modify header information - headers already sent را دریافت می کنید، یعنی قبل از تابع session خروجی به مرورگر ارسال می شود، این خروجی می تواند کاراکترهای مرئی یا حتی کاراکترهای نامرئی (BOM) باشد، برای اطمینان از برنامه هایی مانند ++Notepad استفاده و از قسمت Encoding کاراکترهای نامرئی BOM را حذف و فایل را مجددا ذخیره نمائید.
اما در مورد سایر خطاهای مروبط به MySQL باید کدتان را چک کنید، از اتصال و متغیر های اتصال گرفته تا پرس و جو و... مطمئن شوید که همه چیز درست است (که اگر این طور باشد نباید خطایی نمایش داده شود)، اینکه اطلاعات ثبت باشد کافی نیست، پرس و جویی که انجام می دهید هم باید همواره شیوه دستور صحیح و استاندارد داشته باشد.
برای انتقال به هر لینکی در PHP می توانید از توابع header و سربرگ location مطابق نمونه که در آموزش آمده استفاده کنید.
در مورد سوال آخر کافی است به فرض با دستورات شرطی (if، else و...) نام کاربری را بررسی کنید، اگر به طور مثال برابر admin بود یک قسمت کد اجرا شد و اگر نبود بخشی دیگری از کد، یا اینکه یک ستون دیگر در دیتابیس بسازید با نام فرضی mode یا access یا ... و برای کاربران سطح دسترسی تعریف کنید، سپس هنگام وارد شدن اگر کاربر سطح دسترسی مورد نظر را داشت، یک قسمت کد اجرا شود و...
sanaz
۱۶:۰۹ ۱۳۹۱/۰۹/۲۶
سلام
میبخشین چه جوری کاری کنم که کاربر اگه سه بار رمز و اشتباه وارد کرد پاس داده شه به کپچا؟ یعنی کپچا باید پایینش؟ کپچا رو بلدم فقط شرط 3 بار غلط زدن پسورد و نمی دونم
این نوع موارد بستگی به خودتان دارد و اینکه تا چه میزان با برنامه نویسی PHP آشنا باشید، به طور مثال اگر با سشن ها کار کرده باشید می توانید با وارد کردن پسورد اشتباه، یک سشن با مقادیر به فرض 1 تنظیم کنید و در خطاهای بعدی آن را افزایش دهید و با دستورات شرطی if و... بررسی کنید، اگر تعداد خطا (مقادیر سشن) از 2 بزرگتر بود کد امنیتی نشان داده شود یا اینکه همین کار را از طریق دیتابیس انجام دهید.
سهیل
۱۱:۴۷ ۱۳۹۱/۰۹/۲۰
سلام من چه طوری می تونم یک کاری کنم که کاربر بتونه هم با ایمیل وارد شه هم با یوزر نیم ؟؟؟
برای این کار ابتدا باید ستون مربوط به ایمیل کاربر را هنگام ساخت جدول ثبت نام در MySQL تعریف کنید، سپس در هنگام تطبیق اطلاعات کاربر از پرس و جوی نمونه زیر استفاده نمائید:
$result = mysqli_query ($conn, "SELECT * FROM register WHERE username = '$username' AND password = '$password' OR username = '$username' AND email = '$username' ");
علی
۱۳:۱۹ ۱۳۹۱/۰۹/۰۳
سلام
لطفا نحوه ایجاد پنل ارسال مطلب برای سایت را آموزش دهید.
ممنون
ممنون از پیشنهاد خوب شما، به لیست مطالبی که در آینده منتشر خواهیم کرد افزوده شد!
عاطفه قنبری
۱۱:۴۰ ۱۳۹۱/۰۸/۲۷
سلام توضیحات خیلی عالین لطفا در مورد سبد خرید نیز توضیح دهید. باتشکر از شما
ممنون از پیشنهاد خوب شما، در فرصت مناسب در این خصوص نیز خواهیم نوشت.
programmer
۱۵:۵۶ ۱۳۹۱/۰۸/۲۳
دو تابعی که در کدتان استفاده کرده بودید باعث می شد که مقادیر وارد شده با مقادیر داخل دیتابیس برابر نباشند و با برداشتن توابع از کد برنامه درست عمل می کرد و وارد می شد. می خواستم بدونم که آیا باید در دیتابیس خود تغییراتی را برای سازگاری با توابع انجام دهم یا نه و سوال دیگرم هم این بود که چطور می توانم برای سشن خودم طول عمر در نظر بگیرم و این طور نباشه که با بستن مرورگر باز هم به صفحه ی ابتدایی هدایت شود و از کاربر یوزر و پسورد بخواد. مثل همه ی سایت های دیگه مثل جی میل گوگل که تا وقتی خارج نشی اون سشن تا یه مدت مشخصی باقی می مونه.
این سومین مطلب مهمی هستش که در زمینه ی php یاد می گیرم و از این میان دوتاشون از سایت شما بود که این دومیش بود.
به خاطر داشتن چنین سایت تمیزی به شما تبریک می گم و تشکر می کنم بابت مطالب قابل فهم و کاربردی تون.
نظر لطف شما است.
توابع برای حفاظت از پسورد و ایمن سازی داده ها جهت جلوگیری از نفوذ به دیتابیس استفاده شده اند، اینکه موقع استفاده و ورود، اطلاعات تطبیق نمی کنند احتمالا به این دلیل است که شما تنها در موقع ثبت از این توابع استفاده می کنید و در هنگام تطبیق بعدی اطلاعات، موارد را از این فیلتر عبور نمی دهید یا اینکه برعکس، موقع ثبت نام این کار را نمی کنید ولی موقع تطبیق از این توابع استفاده می کنید.
اگر از تابع mysqli_real_escape_string استفاده نکنید دیتابیس شما امکان هک شدن دارد!
در مورد به خاطر سپاری، از قسمت مطلب بعدی و قبلی در همین صفحه، مطلب بعدی (هوشمند سازی پنل ورود و خروج سایت) را انتخاب کنید، در این باره قبلا گفته ایم.
فریبا
۱۹:۲۹ ۱۳۹۱/۰۸/۰۴
سلام من یه سایت دانشگاهی دارم با mvc مینویسم برای قسمت لاگین نمیدونم چجوری هر شخصی که وارد میشه فقط اطلاعات شخصیه خودش مثل نمره ی درسش از دیتابیس واکشی بشه و بتونه ببینه اگه میشه رو میلم راهنماییم کنید
اگر از ASP.NET استفاده می کنید لطفا به سایت های مرتبط مراجعه کنید، اگر هم با PHP کار می کنید باید سورس کدها دیده شوند، صرف بیان مشکل به صورت کلی کمکی به حل آن نمی کند.
reza
۱۷:۲۴ ۱۳۹۱/۰۷/۲۶
با عرض سلام
خیلی ممنون بخاطر آموزش های بسیار عالیتون
میخواستم بپرسم که این پنل ورود و خروج که آموزش دادین از لحاظ امنیت در چه سطحی است و آیا کارهای دیگر لازم است بر روش انجام بدیم ؟
2- وقتی که با این تابع رمز عبور رو دارای امنیت میکنیم
$password = md5($password);
اگر کسی رمز عبور خودش رو فراموش کرد چطور میتونیم بازیابیش کنیم ؟
از لحاظ امنیت این آموزش در حد مطلوب است و از توابع استاندارد PHP در آن استفاده شده اما باید توجه کنید که مقوله امنیت یک بحث گسترده است، شما باید نکات دیگری را نیز رعایت کنید، به طور مثال امنیت سرور باید تامین شده باشد یا در هنگام ارسال پرس و جو از دیتابیس دقت کنید که از توابعی مانند mysqli_real_escape_string برای ایمن سازی متغیرها و مقادیر حتما استفاده کنید تا راه هر نوع نفوذ بسته شود.
در رابطه با md5 این تابع یک hash یک طرفه ایجاد می کند و نمی توانید همان پسورد را بازیابی کنید، راه حل بازیابی پسورد در اینجا دریافت ایمیل کاربر و تطابق آن با ایمیل ثبت شده در هنگام ثبت نام و ایجاد و ارسال یک پسورد جدید است.
نکته: مطلب با آخرین متدهای ایمن سازی به روزرسانی شد (99/10/1).
reza
۱۰:۵۵ ۱۳۹۱/۰۷/۲۶
ببخشید که من خیلی سوال میکنم منظورم این بود که راه حلی نداره تا تابع header را داخل دستورات html بکار ببریم
خیر، همان طور که از اسم آنها مشخص است، توابع header باید الزاما قبل از هرگونه خروجی به مرورگر ارسال شوند.
reza
۰۸:۵۱ ۱۳۹۱/۰۷/۲۶
خیلی ممنون از پاسختون
راه حلی نداره ؟
راه حل آن استفاده از برنامه هایی مانند ++Notepad یا Adobe Dreamweaver است، در این برنامه ها در هنگام ذخیره یا در قسمت Encoding می توان BOM را حذف کرد.
more لطفا پیش از ارسال دیدگاه نکات زیر را مد نظر داشته باشید:
- به سوالات کلی، زمانبر، مبهم و مشکلاتی که تلاشی برای رفع آنها نکرده باشید پاسخ مختصر داده شده یا به بخش برنامه نویسی اختصاصی ارجاع داده می شوند.
- کدها و اسکریپت های طولانی را ترجیحا در یک صفحه وب آنلاین یا به صورت حساب موقت و آزمایشی قرار دهید تا امکان بررسی دقیق مشکل و خطایابی میسر باشد.
- تمام دیدگاه های ارسالی خوانده شده و برای هر کاربر مدت زمان لازم جهت پاسخگویی در نظر گرفته می شود، لطفا از طرح سوالات متعدد در بازه زمانی کوتاه خودداری کنید.



 refresh
10 × 10
2 × 6
20 × 20
=