شنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۴

Saturday, September 13, 2025 GMT +3:30

آموزش ساخت پنل ورود و خروج سایت با PHP و MySQL

mysql-php-login-logout

در مطلب قبل از بخش آموزش کاربردی PHP و MySQL با نحوه برنامه نویسی سیستم ساده عضویت کاربران در سایت آشنا شدیم، فرم HTML جهت ورود اطلاعات کاربران را نیز با چند فیلد شامل نام کاربری و کلمه عبور جهت نمونه ساختیم و در سمت سرور با کدنویسی PHP داده ها را کنترل و در نهایت در دیتابیس ذخیره کردیم، اکنون در این آموزش می خواهیم کار را با ساخت فرم ورود و خروج تکمیل کنیم تا کاربران پس از ثبت نام در سایت بتوانند به محیط مدیریت وارد شده و از امکانات پنل کاربری شخصی خود استفاده کنند، در این مطلب خواهیم دید که مبحث مربوط به نشست ها (سشن یا Session) برای ایجاد فرم ورود و خروج تا چه میزان اهمیت دارد و با نحوه اعمال تنظیمات سفارشی مربوط به آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

سشن (Session) یا نشست چیست و چه کاربردی دارد؟


قبل از اینکه به کدنویسی کار بپردازیم لازم است نگاهی داشته باشیم به اینکه چرا باید در فرآیند ورود و خروج از سشن (Session) یا نشست استفاده کنیم، اصلا این اصطلاح به چه معنی است و چه کاربردی دارد؟
برای درک صحیح مطلب اجازه دهید با یک مثال موضوع را شرح دهیم، فرض کنیم می خواهیم وارد یک نمایشگاه بزرگ کتاب با غرفه های متعدد شویم و برای این کار از قبل در سیستم نمایشگاه اطلاعاتمان را وارد و ثبت نام کرده ایم، در قسمت ورودی نمایشگاه پس از ارائه مدارک شناسایی و در صورت انطباق صحیح نام کاربری و کلمه عبور با اطلاعات موجود در دیتابیس افراد ثبت نام شده، برگه ای با شماره کد اختصاصی و تاریخ انقضاء مشخص به ما تعلق می گیرد که برای ورود به غرفه های گوناگون باید آن را ارائه کنیم (برگه را سشن، کد اختصاصی را همان مقدار سشن و غرفه ها را صفحات یک سایت فرض می کنیم)، در هر ورود به غرفه ها نیز صحت سشن و مدت اعتبار آن بررسی و در صورت تائید با مدت اعتبار جدید به روزرسانی می شود، بر همین روال و با توجه به سیاست های مدیریت ممکن است بعد از خروج از نمایشگاه دیگر نتوانیم با آن برگه وارد شویم (اعتبار برگه منقضی شود) و یا بعد از گذشت چند دقیقه یا چند ساعت اگر وارد هیچ غرفه ای نشده باشیم این اتفاق رخ دهد و مجبور به گرفتن برگه جدید از قسمت ورودی نمایشگاه شویم، حال اگر این برگه که روی آن کد اعتباری ما در مراجعه فعلی به نمایشگاه درج شده است به هر دلیل دریافت نشود یا از بین برود غرفه ها نمی توانند هویت ما را شناسایی کنند و لذا ممکن است اجازه دسترسی به خدماتشان را ندهند.
مشابه همین حالت به نوعی در سایت های وب در مورد بحث نشست یا سشن (Session) اتفاق می افتد، با اجرای هر درخواست ورود و در صورت تائید اطلاعات (معمولا شامل نام کاربری و کلمه عبور) برنامه فایلی با مقدار متنی اختصاصی برای هر کاربر در سرور و همچنین در مرورگر او ایجاد می کند (به فایلی که در سرور ایجاد می شود فایل سشن و به فایلی که در مرورگر ایجاد می شود کوکی گفته می شود) تا در هر بار درخواست صفحات سایت مرورگر مقدار کوکی را ارسال کرده و برنامه با تطبیق اطلاعات ارسالی با مقدار سشن بررسی کند که آیا کاربر مورد نظر دارای اعتبار لازم برای استفاده از صفحه درخواستی می باشد یا خیر، گفتیم این اعتبار در صورتی به کاربر تعلق می گیرد که او نام کاربری و کلمه عبور را به طور صحیح وارد کرده باشد و متغیرهای سشن مربوط به آن نام کاربری در سمت سرور از قبل تنظیم شده و دارای اعتبار باشند (به فرض نشست منقضی نشده یا کاربر از سیستم خارج نشده باشد).
هر نشست در PHP به صورت پیش فرض تا 24 دقیقه اعتبار دارد و اگر در این مدت کاربر هیچ صفحه ای را فراخوانی نکند باید مجددا وارد سایت شود، با فراخوانی هر صفحه مدت اعتبار نشست برای 24 دقیقه دیگر تمدید خواهد شد، این حالت را می توانیم تغییر دهیم که در این خصوص در آموزش بعد مفصل توضیح خواهیم داد.

ساخت دیتابیس، جدول، ستون ها و درج نمونه اطلاعات


کاربران برای ورود به پنل مدیریت ابتدا باید در سایت ثبت نام کرده باشند که در آموزش قبل در این خصوص به صورت اختصاصی صحبت کردیم، لذا در این مطلب جهت جلوگیری از تکرار مباحث گذشته از توضیح دوباره بخش ثبت نام خودداری می کنیم، در صورتی که آموزش قبل را مطالعه نکرده اید لطفا ابتدا با پیروی از مطالب آموزش مندرج در آدرس زیر، دیتابیس، جدول و ستون ها را ساخته و نمونه اطلاعات اولیه را در آن وارد نمائید:
آموزش ساخت فرم عضویت در سایت با PHP و MySQL
پس از ساخت دیتابیس، جدول، ستون ها و درج نمونه اطلاعات اولیه، ساز و کار لازم برای ایجاد مرحله ورود اعضاء به پنل مدیریت فراهم می شود.

ایجاد فولدری با نام php-mysql-signin


برای تجمیع و مدیریت ساده تر فایل های سیستم پنل ورود و خروج سایت بهتر است یک دایرکتوری مجزا در نظر بگیریم، در این آموزش فولدری با نام دلخواه php-mysql-signin ساخته ایم که در مجموع چند فایل و فولدر زیر را شامل می شود:
- فایل config.php، حاوی اطاعات اتصال به دیتابیس.
- فایل index.php، فرم HTML ورود به پنل مدیریت و ترکیب آن با دستورات PHP.
- فایل login.php، بررسی معتبر بودن اطلاعات ارسالی کاربران و انتقال به پنل مدیریت.
- فایل panel.php، پنل مدیریت کاربران سایت.
- فایل logout.php، انقضای کامل نشست و خروج از پنل مدیریت.
- فولدر lib، شامل فایلی با نام password_compat.php جهت استفاده از قابلیت های توابع جدید کلمه عبور در نسخه 5.5 و قدیمی تر PHP.
در ادامه با جزئیات این فایل ها را بررسی می کنیم.

تنظیم اطلاعات اتصال به دیتابیس در فایل config.php


برای اتصال به دیتابیس نیاز به تنظیم چند پارامتر در تابع mysqli_connect است که شامل نام سرور، نام کاربری دیتابیس، کلمه عبور دیتابیس و در نهایت عنوان دیتابیس است، برای تجمیع این موارد و استفاده چندباره از تنظیمات پیکربندی در صفحات مختلف معمولا از فایل Configuration استفاده می شود که در این آموزش نیز بر همین اساس اطلاعات را در فایلی با نام دلخواه config.php به صورت نمونه زیر قرار داده ایم:
<?php
//تنظیمات اتصال به دیتابیس
$config = array(
    'host' => 'localhost',
    'db_user' => 'نام کاربری دیتابیس',
    'db_pass' => 'کلمه عبور دیتابیس',
    'db_name' => 'نام دیتابیس'
);
?>
این فایل جهت نمونه است و باید مطابق با اطلاعات دیتابیسمان تکمیل شود.

فرم HTML جهت ورود و خروج در فایل index.php


مشابه آنچه در آموزش مربوط به ساخت فرم عضویت در سایت با PHP و MySQL دیدیم برای ورود به پنل مدیریت هم به فرم HTML جهت دریافت نام کاربری و کلمه عبور اعضاء نیازمندیم، البته اگرچه این فرم به صورت HTML است اما بهتر است پسوند فایل را به صورت php ذخیره کنیم چون به دلیل کار با سشن و دریافت اطلاعات از کاربر و به فرض نمایش پیام در حالت ورود و خروج از پنل سایت به کدنویسی PHP نیاز خواهیم داشت، به هر صورت ابتدا فرم زیر را در فایلی با پسوند php و نام دلخواه index.php ایجاد می کنیم:
<?php
if(!isset($check)){
$text = null;
$username = null;
}
?>
<!DOCTYPE html>
<html lang="fa">
<head>
<meta charset="utf-8">
<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1">
<title>وبگو | فرم HTML ورود کاربر به پنل مدیریت سایت</title>
<!-- Webgoo.ir -->
<style>
body{
font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif;
direction:rtl;
font-size:12px;
line-height: 22px;
}
.error{
height: 30px;
width: 100%;
color: #dd000a;
}
</style>
</head>
<body>
<?php echo $text; ?>
<form action="login.php" method="post">
<label for="user">نام کاربری:</label>
<input name="username" id="user" type="text" value="<?php echo $username; ?>" maxlength="255" dir="ltr">
<label for="pass">کلمه عبور:</label>
<input name="password" id="pass" type="password" maxlength="255" dir="ltr">
<input name="check" type="hidden" value="1">
<input type="submit" value="ورود به پنل">
</form>
<hr>
- قبل از ورود کاربر به پنل مدیریت سایت ابتدا باید اطلاعات اتصال به دیتابیس را در فایل config.php در آرایه config تعریف کرده باشیم، نام کاربری در لوکال هاست معمولا root و بدون کلمه عبور است.<br>
- اجرای صحیح این کد مستلزم ساخت دیتابیس، جدول، ستون ها و درج نمونه اطلاعاتی است که در آموزش نحوه ساخت فرم عضویت سایت توضیح داده ایم (در صورتی که این آموزش را مطالعه نکرده اید لطفا به بخش آموزش های کاربردی MySQL مراجعه کنید).<br>
- دقت کنیم برای رمزنگاری کلمه عبور در مرحله عضویت کاربر از تابع password_hash استفاده کرده ایم، این تابع از نسخه PHP 5.5 در دسترس است، برای سازگاری نسخه های قدیمی تر کتابخه password_compat به کدها اضافه شده است.<br>
</body>
</html>
توضیح:
- دو فیلد اصلی در فرم ورود با نام های username و password مشخص شده اند، فیلد مربوط به کلمه عبور از نوع password است تا کلمه عبور کاربر به شکل حفاظت شده و مخفی وارد شود.
- اطلاعات این فرم به فایلی با نام دلخواه login.php و با متد POST ارسال می شود، با توجه به آدرس دهی قسمت action فرم این فایل باید در کنار فایل index.php قرار داشته باشد.
- فیلد مخفی با نام فرضی check جهت اطمینان از ارسال فرم ورود توسط کاربر است.
- تکه کدهای PHP استفاده شده در این فایل هماهنگ با سایر فایل هایی هستند که در ادامه بررسی خواهیم کرد.

بررسی وضعیت ورود کاربر با فایل login.php


پس از اینکه کاربر اطلاعات خود را در فرم ورود وارد کرده و بر روی دکمه ارسال کلیک می کند، داده ها شامل نام کاربری و کلمه عبور در سرور و کدهای PHP دریافت می شوند، در این مرحله برای اینکه کاربر دسترسی مجاز به پنل کاربری داشته باشد مقادیر ارسالی باید با آنچه که در دیتابیس سرور وجود دارد تطبیق داده شوند، به طور معمول این تطبیق با برنامه نویسی PHP و MySQL انجام می شود که این کار در نمونه کد زیر هماهنگ با فرم عضویتی که در آموزش قبل ساختیم انجام شده است:
<?php
//شروع نشست
session_name('panel');
session_start();

//پیش فرض
$_SESSION['access'] = false;
$_SESSION['user'] = null;
$error = 0;
$text = null;

//فایل تنظیمات اتصال به دیتابیس
include_once('config.php');

//تعریف توابع کلمه عبور در نسخه های پائین تر از PHP 5.5
if(!function_exists('password_hash')) {
    include_once('lib/password_compat.php');
}

//دریافت و تعریف متغیرها
@$username = $_POST['username'];
@$password = $_POST['password'];
@$check = $_POST['check'];

/* بررسی معتبر بودن اطلاعات ارسالی کاربر در صورت ارسال فرم */
if($check == 1) {
    //نام کاربری
    if(!isset($username) || empty($username)) {
        $error = 1;
        $text = "نام کاربری خود را وارد کنید!";
    } //کلمه عبور
    elseif(!isset($password) || empty($password)) {
        $error = 1;
        $text = "کلمه عبور خود را وارد کنید!";
    }

    //بررسی خطا
    if($error === 0) {
        //اتصال به دیتابیس
        $conn = mysqli_connect($config['host'], $config['db_user'], $config['db_pass'], $config['db_name']);

        if(!$conn) {
            echo "PHP & MySQL Connection: Error! " . mysqli_connect_errno() . ' - ' . mysqli_connect_error();
            exit;
        } else {
            //ایمن سازی پارامترها
            $username = mysqli_real_escape_string($conn, $username);

            //نام جدول
            $tbl_name = "users";

            //اانتخاب اطلاعات از جدول و ستون
            $sql = "SELECT `password` FROM $tbl_name WHERE `username` = '$username' LIMIT 1";
            $query = mysqli_query($conn, $sql);

            if(!$query) {
                echo "Selecting From Table $tbl_name: Error! " . mysqli_error($conn) . '<br>';
            } else {
                //تعداد ردیف های انتخاب شده
                $count = mysqli_num_rows($query);

                if($count === 0) {
                    $error = 1;
                    $text = "نام کاربری یا کلمه عبور اشتباه است!";
                } else {
                    while($row = mysqli_fetch_array($query)) {
                        $db_hashed_password = $row['password'];

                        //تطبیق کلمه عبور
                        if(password_verify($password, $db_hashed_password)) {
                            $_SESSION['access'] = true;
                            $_SESSION['user'] = $username;
                            header("Location: panel.php");
                            exit;
                        } else {
                            $error = 1;
                            $text = "نام کاربری یا کلمه عبور اشتباه است!";
                        }
                    }
                }
            }
        }

        //پایان اتصال
        mysqli_close($conn);
    }
}

//بارگذاری مجدد فرم ورود در صورت بروز خطا یا فراخوانی مجدد
if($check != 1 || $error == 1) {
    if($error == 1) {
        $text = '<div class="error">' . $text . '</div>';
    }

    include_once('index.php');
}
?>
دقت کنیم این آموزش هماهنگ با ساختار ایجاد شده در آموزش قبلی است.
توضیح:
- اگر بخواهیم نام سشن و کوکی به صورت سفارشی و دلخواه تنظیم شود می توانیم با تابع session_name این کار را انجام دهیم، در غیر اینصورت مفسر PHP به صورت پیش فرض از نام PHPSESSID برای سشن و کوکی استفاده خواهد کرد.
- در گام دوم با تابع session_start یک نشست یا سشن را برای ورود فعلی تعریف می کنیم، دقت کنیم که این تابع باید قبل از ارسال هر نوع خروجی به مرورگر تنظیم شود در غیر اینصورت خطای 
Warning: Cannot modify header information - headers already sent...
دریافت خواهیم کرد.
- در مرحله بعد متغیرهای پیش فرض برنامه را با مقادیر اولیه تعریف می کنیم.
- با توجه به اینکه توابع مربوط به رمزنگاری و تطبیق کلمه عبور (password_hash و password_verify) در نسخه های قدیمی PHP در دسترس نیستند، از کتابخانه جایگزین password_compat بدین منظور استفاده کرده ایم تا برنامه با این نسخه ها نیز سازگار باشد.
- مقادیر ارسالی کاربر از فرم را در متغیرهایی دریافت می کنیم تا در ادامه کدها از این اطلاعات استفاده کنیم، در اینجا توجه به پارامتر نام (name) فیلدهای input اهمیت زیادی دارد، چرا که متغیرها و مقادیر آنها بر اساس نام فیلد و متد POST مقداردهی می شوند.
- قسمت مربوط به متغیر check برای اطمینان از ارسال فرم توسط کاربر درنظر گرفته شده است، نوع input به صورت hidden یا مخفی است و جلوه ظاهری ندارد اما با ارسال فرم مقدار 1 به سرور ارسال می شود که با این شیوه می توانیم بین دو حالت ارسال و عدم ارسال فرم در کدهای PHP تفاوت قائل شویم.
- برای اعتبارسنجی مقادیر ارسال شده از فرم ورود از دستورات شرطی if و elseif و توابع isset (بررسی وجود یک متغیر) و empty (بررسی خالی نبودن مقدار متغیر) استفاده کرده ایم.
- سپس اتصال به پایگاه داده را با توجه به اطلاعات موجود در فایل config.php برقرار می کنیم، برای سرور مجازی یا لوکال هاست معمولا از نام کاربری root و بدون پسورد استفاده می شود، نام پایگاه داده نیز بستگی به خودمان و دیتابیسی دارد که پیشتر ساخته ایم (در آموزش های مقدماتی MySQL دیدیم که دیتابیس را هم می توانیم با کدهای PHP و هم به صورت دستی در برنامه phpMyAdmin بسازیم).
- بعد از برقراری اتصال به پایگاه داده باید متغیر نام کاربری را با تابع mysqli_real_escape_string ایمن سازی کنیم تا از برنامه در مقابل نفوذ احتمالی به پایگاه داده حفاظت کرده باشیم، البته یادآور می شویم تابع عنوان شده صرفا جهت نمونه و برای کاربردهای متداول است، در صورت لزوم می توانیم از روش های پیشرفته تری مانند Prepared Statement و Bind Param نیز برای افزایش ضریب امنیت استفاده کنیم.
- با دستور SELECT بررسی می کنیم تا ببینیم آیا کاربری با این مشخصات در دیتابیس برنامه وجود دارد یا خیر، اگر تعداد فیلدهای انتخاب شده برابر با 0 باشد (mysqli_num_rows تعداد ردیف های نتایج یک پرس و جو را برمی گرداند)، پس چنین کاربری وجود ندارد و پیغام خطا نمایش داده می شود، در غیر اینصورت اگر مقادیر 1 برگردانده شود این نام کاربری وجود دارد و وارد مرحله تطبیق کلمه عبور می شویم.
- اگر کاربر مشخصات را صحیح وارد کرده و تطبیق با تابع password_verify صحیح (true) باشد دو متغیر از نوع SESSION تنظیم می کنیم، مقادیر access جهت تعیین وضعیت دسترسی مجاز یا غیرمجاز و مقادیر user نام کاربری را در خود نگهداری می کند (در تابع password_verify آرگیومنت اول مقدار خام کلمه عبور دریافتی از فرم ورود و آرگیومنت دوم کلمه عبور رمزی شده ای است که قبلا در مرحله ثبت نام در دیتابیس درج کرده ایم).
- متغیرهای نوع SESSION به صورت سراسری (Superglobal) هستند و بین صفحات مختلف در هر قسمت از برنامه می توانیم به مقدار آنها دسترسی داشته باشیم.
- در صورت تطبیق اطلاعات و پس از تنظیم متغیرهای سشن، کاربر به صورت خودکار به پنل مدیریت هدایت می شود و در صورت عدم تطبیق پیغام خطا نمایش داده خواهد شد.
- در نهایت نیز اتصال به پایگاه داده را با تابع mysqli_close خاتمه می دهیم.
- در صورتی که کاربر فرم را ارسال نکرده یا فرم با خطا مواجه شود، فایل index.php را در انتهای کدهای فایل login.php وارد می کنیم تا فرم ورود نمایش داده شود، این ساز و کار به عنوان نمونه است و جنبه آموزشی دارد، قاعدتا با درک نحوه کار سشن و کوکی می توانیم ساختار سفارشی و مد نظر خودمان را داشته باشیم.

برقراری نشست (Session) در پنل کاربری با فایل panel.php


زمانی که کاربر با موفقیت وارد محیط کاربری برنامه (فایل panel.php) شد برای برقراری پیوسته نشست در هر صفحه از سایتمان که به صورت مستقل فراخوانی می شود باید از توابع session_name و session_start استفاده کنیم، همچنین در صفحاتی که نیاز به دسترسی مجاز به محتوا دارند باید بررسی کنیم و ببینیم که متغیر سشن access تنظیم شده و برابر مقدار true باشد که این کار را با شرط if و تابع isset انجام داده ایم.
فایل محیط کاربری را که در واقع فایل اصلی پنل کاربری برنامه است با نامی انتخابی و صرفا جهت نمونه به صورت panel.php نامگذاری کرده  و نمونه کدهای زیر را در آن درج می کنیم:
<?php
//شروع نشست
session_name('panel');
session_start();

//بررسی متغیرهای نشست
if(isset($_SESSION['access']) && $_SESSION['access'] === true) {
    echo 'Welcome To Control Panel!<br>User Name: ' . $_SESSION['user'];
    echo '&nbsp;[<a href="logout.php" title="Logout">Logout</a>]';
} else {
    header("HTTP/1.1 403 Forbidden");
    echo 'HTTP 403 Forbidden – Access Denied!';
    exit;
}
?>
این نمونه کد ساختار کلی و اولیه پنل کاربری را نشان می دهد که شامل سه قسمت زیر است:
- نام سشن، کوکی و شروع نشست با توابع session_name و session_start، این توابع باید قبل از ارسال هر نوع خروجی به مرورگر اجرا شوند، این خروجی حتی می تواند شامل کاراکترهای نامرئی BOM (مخفف Byte Order Mark) هم باشد که برای اطمینان بهتر است فایل ها با برنامه ++Notepade اجرا و از قسمت Encoding گزینه Encoding in UTF-8 without BOM را انتخاب و مجددا فایل را ذخیره کنیم.
- قسمت مربوط به بررسی وضعیت مجاز بودن دسترسی کاربر که با استفاده از تنظیم متغیر SESSION با نام access و مقدار true (دسترسی مجاز) و یا false (دسترسی غیرمجاز) تعیین می شود، این نوع متغیرها در صورت برقراری نشست در صفحات مختلف در دسترس هستند و می توانیم اطلاعات را از صفحه ای به صفحه دیگر به اشتراک بگذاریم، برای نمونه در اینجا متغیر SESSION با نام usre مقدار نام کاربری را در خود نگهداری می کند و می توانیم با دستور echo از آن خروجی بگیریم.
- در قسمت سوم در صورت عدم برقراری شرط if بخش else اجرا خواهد شد و با تنظیم کد خطای HTTP 403 با استفاده از تابع header دسترسی کاربر به مرورگر غیرمجاز اعلام می شود.
نکته 1: هر نشست در PHP به صورت پیش فرض تا 24 دقیقه اعتبار دارد و اگر کاربر در این فاصله صفحه را رفرش نکرده یا صفحه دیگری را فراخوانی نکند نشست جاری به صورت خودکار منقضی می شود، این تنظیمات از طریق فایل php.ini و همچنین ذخیره و به روزرسانی اطلاعات سشن در دیتابیس قابل تغییر است که در آموزش بعدی در این خصوص بیشتر خواهیم گفت.
نکته 2: این نمونه کد فقط یک ساختار ساده محیط کاربری است و جنبه آموزشی دارد، قاعدتا برنامه های کاربردی نیاز به کدنویسی بیشتر و تعریف امکانات متفاوتی دارند که هر کدام باید در جای خود آموزش داده شوند.

پایان نشست و خروج از سایت با فایل logout.php


اغلب کاربران در مرحله ای از کار نیاز به خاتمه نشست و خروج امن از پنل مدیریت سایت دارند که باید با ساز و کاری این امکان را فراهم کنیم، بدین منظور دو تابع session_unset (حذف متغیرهای نشست) و session_destroy (حذف کامل اطلاعات نشست از سرور) کاربرد دارند که در نمونه کد زیر در فایل logout.php استفاده شده اند:
<?php
//شروع نشست
session_name('panel');
session_start();

//منقضی کردن و حذف اطلاعات نشست
session_unset();
session_destroy();

//انتقال به صفحه ورود
header("Location: login.php");
exit;
?>
توضیح:
- از تابع session_unset برای منقضی کردن متغیرهای سشن استفاده می کنیم، متغیرهای نشست در این ساختار شامل access و user هستند که با SESSION و به صورت آرایه تعریف شده اند، در واقع استفاده از این تابع مساوی با حالت زیر است:
$_SESSION = array();
- با تابع session_destroy فایل حاوی اطلاعات نشست از سرور حذف می شود و برای ورود مجدد، نیاز به ارسال نام کاربری و کلمه عبور است.
فایل logout.php را هم از طریق لینک و هم با استفاده از فرم HTML و دکمه button یا input می توانیم فراخوانی کنیم:
<a href="logout.php" title="Logout">خروج</a>

<form action="logout.php" method="post">
<input type="submit" value="خروج">
</form>
توضیح:
- این فرم صرفا فایل logout.php را فراخوانی می کند و با فراخوانی این فایل سشن به طور کامل منقضی می شود.
- با کمی آشنایی بیشتر با مبحث نشست ها در PHP می توانیم ایده های جالبی تعریف کنیم، به طور مثال پیام خوش آمد گویی و خروج به کاربر نمایش دهیم یا به فرض از مقادیری که در متغیر سشن user وجود دارد برای نمایش نام کاربری استفاده کنیم.
نکته: در نگاه اول مبحث مربوط به سشن ها ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد به همین جهت در این مطلب به همین حد اکتفا می کنیم و در آموزش بعدی خواهیم دید که چگونه می توانیم امکانات جانبی بیشتری به فرم ورود و خروج سایت اضافه کنیم.

دانلود نمونه فایل های آموزش


برای جمع بندی کار می توانیم فایل هایی که در این آموزش بررسی کردیم را از لینک زیر دریافت کنیم:
دانلود نمونه فایل های آموزش ساخت پنل ورود و خروج سایت با PHP و MySQL
دسته بندی: آموزش کاربردی » MySQL
related مطالب بیشتر:
نحوه رسم چارت و نمودار آماری با PHP و MySQL
هوشمند سازی پنل ورود و خروج سایت با PHP و MySQL
آموزش ساخت فرم عضویت در سایت با PHP و MySQL
ساخت فید آر اس اس (RSS Feed) با استفاده از PHP و MySQL
ایجاد لینک دانلود مدت دار با PHP و MySQL
دیدگاه
more ۲۳۵ دیدگاه برای این مطلب ارسال شده است.
more چینش دیدگاه ها به ترتیب از جدیدترین به قدیمی ترین است.
احسان
۱۹:۱۵ ۱۳۹۳/۰۲/۰۶
سلام, واقعا ممنون.
خیلی مفید بود.
فقط یه مشکل :
بابت قسمت اول برنامه که گفتین توی فایل php بنویسیم تا مشکل پیش نیاد برای پیغام ها , من دقیقا همین مشکل رو دارم, فرم رو داخل فایل html درست کردم و action رو به فایل php دادم ولی مشکل اینجاست که پیغام نمایش داده نمیشه , روش شما رو تست کردم که فرم رو توی یک فایل php ایجاد کنم و جواب گرفتم ولی میخوام تو فایل html باشه فرمم. راهی هست؟
دقیقا نمی دانیم به چه نحوی ساختار را تعریف کرده اید، اما نکته ذکر شده برای حالت کاربردی است که می خواهیم به فرض در صفحه لاگین نیز عملیاتی مبتنی بر دستورات PHP داشته باشیم، اما در صورت صرف ارسال اطلاعات از فرم به یک فایل PHP نباید مشکلی وجود داشته باشد و اگر اینچنین باشد یا اطلاعات به درستی ارسال نشده (فرم صفحه HTML مشکل دارد) و یا فایل PHP مقصد مشکلی دارد که باید بررسی کنید (صرف HTML بودن صفحه فرم مشکلی در حالت عادی ایجاد نمی کند).
بهار
۲۱:۱۹ ۱۳۹۳/۰۱/۰۶
خیلی ممنونم. عالی بود لطف کردید.
sina
۲۲:۵۳ ۱۳۹۲/۱۲/۲۱
سلام استاد گرامی خسته نباشید.
خواهش می کنم کمکم کنید.
من یه سایت طراحی کردم حالا که می خواهم درونش پست بگذارم ولی نمی دونم باید کجا این کار رو بکنم یعنی من برای این سایت هیچ ادمین پنلی نساختم که بخوام واردش بشم و محتوای سایت رو تغییر بدم.
اگر برای آموزشش وقت ندارید نیازی نیست که برایم بنویسید فقط کافیست یه منبع یا جایی رو به من معرفی کنید تا من یاد بگیریم این ادمین رو بسازم و واردش بشم.
خواهش می کنم کمک کنید.
ممنون از سایتتون
تقریبا هیچ منبعی نیست که اینگونه موارد را به صورت مستقیم آموزش دهد، طراحی یک سیستم خود وابسته به مباحث جزئی تری است که توضیح همه آنها در یک مطلب یا مقاله نمی گنجد، باید قسمت به قسمت موارد مورد نیاز برای ایجاد یک سیستم مدیریت محتوا را یاد بگیرید و سپس از کنار هم قرار دادن آنها به نتیجه نهایی برسید، به فرض برای بخش ارسال مطلب باید با نحوه کار ادیتورهای تحت وب یا WYSIWYG آشنا باشید، یا برای بخش ورود باید با نحوه کار سشن در PHP آشنا باشید و...
توصیه می کنیم از پروژه های کوچک شروع کنید، به تجربه خیلی از موارد دستتان می آید!
فاطمه
۱۵:۲۷ ۱۳۹۲/۱۲/۱۷
سلام
گفته بودید دلیل وارد نشدن ممکن است این باشد که : "نوع کدنگاری با md5 بین فرم ورود و ثبت نام متفاوت است"
حال اگر اینگونه باشد باید چه کنم؟
باید هم موقع ثبت نام و هم موقع ورود، کلمه عبور را با استفاده از تابع md5 ایمن سازی و ناخوانا کنید!
امین
۲۱:۵۷ ۱۳۹۲/۱۱/۳۰
سلام خسته نباشید ، از متغیرهای سشن ها چطور در iframe یا object استفاده کنیم ؟ اجازه ی دوباره ی session start نمیده و متغیر ها هم در ifream تعریف نشده هستند در صورتی که در page مادر session start شده :(
در درجه اول توصیه می کنیم برای این نوع موارد از iframe استفاده نکنید، اما به عنوان راه حل سشن را در iframe ها به صورت زیر تنظیم کنید:
header('P3P: CP="CAO PSA OUR"');
session_start();
$_SESSION = array();
نکته: روش تست نشده اما ظاهرا عمل می کند.
reza
۱۸:۳۶ ۱۳۹۲/۱۱/۲۵
سلام
سایت خیلی خوبی دارید.
اگر ممکنه منو راهنمایی کنید.
من میخوام وقتی کاربرانی که قبلا عضو شدن، از طریق فرم ورود، وارد سایت میشن، به صفحه ی دیگه ارجاع داده نشن و توی همون صفحه، توی یه جای مشخصی نوشته بشه "شما وارد سایت شده اید" و اینکه یه سری اطلاعات جزئی کاربر نوشته بشه .
مثلا فرمت اینطوری باشه:
-----------------------------------------------------
رضا، شما وارد سایت شده اید.
رضا 25ساله
کارشناس ارشد مالی
عکس:"عکس کاربر هم باشه"
-----------------------------------------------------
جوری که بعد از ورود ، مثل خیلی از اجزای سایت که توی همه صفحه ها نمایش داده میشن، این هم نمایش داده بشه.
ممنون
در کل شما باید برنامه نویسی PHP کار کرده و تجربه موارد مقدماتی را داشته باشید، در این صورت به راحتی و با استفاده از مبحث سشن ها می توان به فرض دستورات شرطی برای این کار نوشت که اگر سشن آی دی ست شده بود، خروجی چاپ شود و یا به فرض فایل مربوط به امکانات درون یک دستور شرطی باشد و در صورت ست بودن نشست، در صفحه include شود.
محمد اسکندری
۰۷:۳۹ ۱۳۹۲/۱۱/۱۸
سلام با تشکر از پاسخ گویی خوب ، دلسوزانه و سریع
راستش من دارم یه شبکه اجتماعی خاص مینویسم و مبحث سشن توش خیلی خیلی مهمه بعد از خوندن جواب شما که گفتید: "سشن محدودیت ندارد" یکم بیشتر در سشن عمیق شدم و فهمیدم تقریبا هیچی ازش نمیدونم (قبلا فکر می کردم میدونم ) اگه براتون امکان داره یه آموزش جامع در مورد سشن بذارید یا یه منبع معرفی کنید که حداقل این مباحث رو داشته باشه :
session_start();
session_unset();
session_destroy()

session_id();
session_name();

session_register();
session_is_registered();
session_unregister();

session_decode();
session_encode();

session_get_cookie_params();
session_set_cookie_params();

session_cache_expire();

session_cache_limiter();

session_module_name();

session_save_path();

session_set_save_handler();

session_write_close();
با تشکر فراوان .
همان طور که اشاره کرده اید بحث سشن خیلی مفصل است و نیاز به آموزش جداگانه دارد، متاسفانه در کوتاه مدت امکان ارائه این مطلب میسر نیست چون آموزش های مقدماتی PHP هنوز به این مرحله نرسیده است!
اما اگر کمی با زبان انگلیسی آشنایی داشته باشید می توانید از خود سایت php.net یا منابع دیگر به صورت موردی استفاده کنید.
نکته: بسیاری از مباحث سشن عملا کاربرد چندانی ندارند، لذا داشتن درک کلی و آشنایی با توابع پر کاربرد و همچنین کار با کوکی ها می تواند در بیشتر موارد کافی باشد.
محمد اسکندری
۰۸:۰۲ ۱۳۹۲/۱۱/۱۷
اگر در یک سایت (مثلا سیستم مدرسه) چندین پنل ورود و خروج داشتیم مثل:
ورود و خروج به پنل مدیر سایت
ورود و خروج به پنل مدیریت و معاونت مدرسه
ورود و خروج به پنل معلمین و دبیران
ورود و خروج به پنل دانش آموزان
در اینجا چگونه با سشن کار کنیم ؟
آیا در صفحه php مربوط به هر کدام باید سشن start شود
آیا بعد از خروج از هر کدام از پنل ها باید سشن unset و destroy شود؟
اینطور که من متوجه شدم سشن یک آرایه هست و هر چه قدر بخواهیم میتونیم سشن تعریف کنیم آیا درست متوجه شدم ؟
این بستگی به هدف شما دارد، نحوه استفاده از سشن محدود نیست و در صورت تسلط هر طور بخواهید می توانید آن را به کار گیرید، اگر پنل ها به صورت کاملا مستقل هستند، قاعدتا باید سشن و منقضی کردن آنها نیز مستقل باشد، برای راحتی بیشتر بهتر است به سشن ها یک اسم اختصاص دهید، مثال:
<?php
session_name('Admin');
session_start();
session_destroy('Admin');
?>
اما اگر پنل مشترک است و صرفا سطح دسترسی ها متفاوت، می توانید یک سیستم داینامیک داشته باشید که به فرض یک سشن آی دی برای سطح دسترسی کاربر با مقادیر متفاوت داشته باشد و در هنگام استفاده از امکانات پنل، سشن آی دی بررسی شود، اگر سطح دسترسی کاربر کافی بود، قسمت مربوطه خروجی داده شود و...
قاعدتا تعریف این سیستم نیازمند داشتن تجربه کافی قبلی در نوشتن برنامه های کاربردی با PHP است.
محمد اسکندری
۰۵:۳۱ ۱۳۹۲/۱۱/۱۷
فرق منقضی شدن (unset) و نابودی (destroy) سشن چیه ؟
وقتی مثلا ادمین سایت از بخش مدیریت خارج میشه سشن باید منقصی بشه یا نابود؟
session_destroy نشست را به کلی منقضی می کند و اطلاعات از سرور نیز حذف می شوند، اما unset متغیرهای یک نشست را از بین می برد (اما نشست همچنان ادامه دارد).
برای خروج session_destroy کفایت می کند اما برای اطمینان ابتدا unset را نیز اجرا کنید.
سعید
۱۷:۰۰ ۱۳۹۲/۱۱/۱۵
با سلام
نمی شود یک سشن را که قبلاً تعریف کردیم در میان تگ body فقط مقدار آن را تغییر دهیم
$_SESSION['temp'] =false;
بدون آوردن
session_start();
قبل از آن
خیر، تابع سشن باید در هر بار دریافت اطلاعات از سرور قبل از ارسال خروجی فراخوانی شود تا کوکی تنظیم و نشست شروع شود، البته اگر تجربه کافی در برنامه نویسی PHP داشته باشید می توانید عملکرد تابع سشن را با محدودیت کمتر شبیه سازی نیز کنید.
davood
۲۳:۰۵ ۱۳۹۲/۱۱/۱۲
سلام. ممنون از آموزش های خوبتون
میخواستم بدونم چطور میشه برای یه کاربر مدت زمان دسترسی تعیین کرد. مثلا زمانی که کاربر ثبت نام کرد, یوزر و پسوردش تا 10 روز اعتبار داشته باشه و بعد از 10 روز دیگه نتونه به سایت لاگین کنه. ممنون میشم اگه کمکم کنید
انجام این کار در صورت عدم آشنایی با مبحث آرایه ها و توابع تاریخ چندان ساده نیست، برای این کار باید ستونی از نوع DateTime در دیتابیس بسازید و تاریخ ثبت نام کاربر را با فرمت
1999-01-01 12:00:00
ذخیره کنید، سپس تاریخ ها را تجزیه کرده و به صورت عدد صحیح تبدیل کنید، تاریخ ورود کاربر را از حاصل جمع تاریخ ثبت نام + 10 روز کم کنید، اگر مقادیر بزرگتر از صفر بودن، یعنی 10 روز سپری شده، برای کسب اطلاعات بیشتر لطفا آموزش مربوط به کار با تاریخ و زمان در PHP را در وب جستجو و مطالعه نمائید.
سارا
۰۵:۱۸ ۱۳۹۲/۱۱/۰۱
سلام. خیلی خوب توضیح دادید. خسته نباشید
فقط من به یه مشکلی برخوردم..
همه دستورات رو انجام دادم. تنظیمات مربوط به دیتابیس رو هم انجام دادم. ولی چه نام کاربری و پسورد رو وارد می کنم چه نه ؛ ارور میده که: "فیلد نام کاربری نباید خالی باشد".
میشه راهنماییم کنید ایراد کارم کجاس؟؟؟
ممنون میشم.
حل مشکل نیاز به بررسی دقیق سورس کدها دارد، به احتمال زیاد اشتباهی کرده اید! دقت کنید که پارامترهای فرم با پارامترهایی که از طریق متد در فایل PHP دریافت می شوند هم نام باشند.
آرمین
۱۰:۴۷ ۱۳۹۲/۱۰/۰۲
سلام
خیلی ممنون خیلی خیلی ممنون!!!!
فقط یه سوال! می خواستم بپرسم چطوری می تونم تمام کاربرایی که مثلا فیلد "salam"شون توی دیتابیس برابر با "ok" بود رو با یه حلقه ی for نشون بدم؟!
بازم ممنون از آموزش خوبتون!
لطفا از طرح سوالات کلی خودداری کنید!
قاعدتا باید ابتدا در یک پرس و جوی SELECT مواردی که ستون salam آنها برابر ok باشد را انتخاب و سپس با استفاده از fetch array در حلقه while از آنها استفاده کنید، برای کسب اطلاعات بیشتر به آموزش های مقدماتی MySQL مراجعه نمائید.
شاهین
۱۹:۱۲ ۱۳۹۲/۰۹/۳۰
سلام
ببخشید میخوام زمانی که نام و پسورد از دیتابیس واکشی کنم بتونم id اون کاربر هم بگیرم و تو سشن بزارم تا در صفحه های بعدی ازش استفاده کنم چطوری میشه این کار رو بکنم؟
ممنون میشم کمک کنید؟
اگر با نحوه کار پرس و جوها در MySQL آشنا باشید، به راحتی می توانید در قسمت SELECT ستون یا ستون های مورد نظرتان را اضافه کنید، در غیر این صورت لطفا به آموزش های مقدماتی مراجعه نمائید.
یلدا
۲۲:۱۹ ۱۳۹۲/۰۹/۰۶
سلام و عرض ادب
من کدهای عضویت و پنل ورود را نوشتم. کد عضویتم درسته، ولی کد ورود ، پیغام "اطلاعات صحیح نمی باشد " رو میده. حتی کدهای که شما آموزش دادید رو هم کپی کردم ، بازم فرقی نکرد. اگر لطف بفرمائید راهنمایی کنین ممنون میشم
باید با روش های خطایابی در PHP آشنا باشید (به طور مثال با echo از مقادیر خروجی فرضی بگیرید)، ممکن است مشکل از یک اشتباه ساده یا برعکس خیلی پیچیده باشد که تنها از طریق تست و بررسی کدها قابل تشخیص است.
more لطفا پیش از ارسال دیدگاه نکات زیر را مد نظر داشته باشید:
- به سوالات کلی، زمانبر، مبهم و مشکلاتی که تلاشی برای رفع آنها نکرده باشید پاسخ مختصر داده شده یا به بخش برنامه نویسی اختصاصی ارجاع داده می شوند.
- کدها و اسکریپت های طولانی را ترجیحا در یک صفحه وب آنلاین یا به صورت حساب موقت و آزمایشی قرار دهید تا امکان بررسی دقیق مشکل و خطایابی میسر باشد.
- تمام دیدگاه های ارسالی خوانده شده و برای هر کاربر مدت زمان لازم جهت پاسخگویی در نظر گرفته می شود، لطفا از طرح سوالات متعدد در بازه زمانی کوتاه خودداری کنید.



 refresh
10 × 10
4 × 5
20 × 20
=